NASKAH SANGHYANG TATWA AJNYANA
Naskah Sanghyang Tatwa Ajnyana diperkirakan berasal dari Kabuyutan Koleang Jasinga yang tersimpan di Perpustakaan Nasional Republik Indonesia di Jakarta. Naskah ini ditulis di atas daun gebang, dibungkus oleh kotak kayu berwarna merah berukuran 24,5 X 3,7 cm. Naskah ini terdiri dari 70 lampir dan memiliki 4 baris disetiap lampirnya, ditulis dengan menggunakan aksara Buda/Gunung. Bahasa yang digunakan adalah dengan menggunakan bahasa Sunda Kuno sementara teksnya berbentuk prosa.
Isi Naskah Sanghyang Tatwa Ajnyana :
Sumber :
01
Ndah warah iyatnakna. Ini na
pakccun nu liwat ti raga nu luput ti bayu sabda hidcp. Liwat ti rasa sarira,
lcuwih ti hurip, na mingct tutur sang manon, liwat ti atma wiscsa, lcuwih ti
aci(n)tya ning nyana ajnyana, lityaning taya.
02
Ini ti nu sakini, nu nuduhan
na raga, nu ngaranan bayu sabda hi /lv/dep, nu nycucung ngarcungcu,
dcungcun rasa, sarira, hurip na atma, mingct tutur sang manon wiscsa, nu
ngaranan sakini. Inya alit bayu sabda hidcp [inya alit bayu sabda hidcp] pun.
03
Ini nu diboga raga, nu
mctukcun na bayu sabda hidcp, nu tutur nycucung ngarcungcu, nu maka waya rasa
di sarira, nu maka hurip atma, aci alit /2r/ wisesana, pun.
04
Nya ini tu(ng)gal na alit na
raga sarira, nu mctukcun na bayu, hamo kabayuan. Nya ini nu nyabda hamo kasabda,
nya ini (nu) ngahidcp hamo kahidcp, ini nu ngadcngc hamo kadcngc, ini nu
nycucung hamo kajcucung, ini nu karasa hamo karasa, nya ini nu[yj ngahuripan
hamo /2v/ kahurip.
05
Tan katuduhan ku alit urang
sabwana, inya lita nu maka lita, (nu) ngaranan alit urang sabwana, nu ngaranan
urang sajagat tan kcuna, dingaranan inya nu wiscsa, dina alit ning tan katon
karcungcu, tan kausap kahidcp, inya nu maka alit ning tan katuduhhan. Pun.
06
Ini pakeeunana /3r/ dina puhun alit tu(ng)gal bayu sabda hidcp. Ini na pakccun alit ning
langgcng tutur tc[ng]lcng ning hidcp nis ku sajnyana, pakc mangkatkcun ajnyana
ngalcupaskcun nyana alit sang manon. Ini suniya alit ning langgcng sa(ng)
manon, tcrusna ti akasa, padang caang, liwat ti rahina sada, hibar caang saluar
bwa /3v/ na, luput bcurang caang
sadakala, pakc alit ning jcucung di alit hidcp sang manon pakcun ngahusir na
jati, nycucu(ng) bwana niskala.
07
Ini pakcun ngahusir a(m)bu
ayah ka niskala, pakc alit na nirmala, di alit leupas ning nyana, pakcun
ma(ng)kat moksahkcun ajnyana, ja nu maka alit ngalcungit/4r/ kcun nu alit ha(n)tcu nu Icungitcun alit ning ajnyana, pulang dcui ka
niskala, alit ning nyana, datang ka tan hana, kana dcsa, lc(ng)gang hcrang
linglang, hcning linglang na bwana, cu(n)dukna nyana ka a(m)bu ayah. Pun.
08
Ini pakcun nga(m)pihkcun bumi,
nir na bumi ti prctiwi, na raga li(ng)lang muksah ti dunia, suniya la wan taya.
Mo/4v/ ksa hilang ta(n)pa sangkan,
mcsat muksah hilang ti akasa.
09
Alit ning prctiwi
nga(m)pihkcun pangcusi bumi. Alit ning bwana nga(m)pihkcun raga sarira. Alit
ning akasa nga(m)pihkeun sirah trcs(na) sari ning bwana. Pada muksahkcun
pasa(m)bung niskala, pakcun nga(ng)geuskeun tapa. Pun.
10
Ini pakcun bcncr, pakc alit
ning nyana, /5r/ nu maka waya na rasa,
angcn-angcn nu mctukeun bayu sabda hidcp dcungcun nu nycucu(ng) ngarcungcu,
pakc alit nu alit dina ajnyana, nu luput balik ti prctiwi, liwat waas(pada) ti
dunia, suniya lawan taya, nu liwat waaspada, ti bwana lcuwih, balik alit sarira
sunya paramarata, biapara waaspada, nu liwa /5v/t ti akasa, nu lcuwih ti
pangcusi bumi, nu alit dina turu tanghi, di rahina lawan wcngi, alit nyana
nyu(k)mana di ajnyana, nu maka bcncr hidcp tincung angcn- angcn. Dalit ka alit
ning nyana, nu tincung alit dalit ka niskala, pakcun hamo sasab ka a(m)bu ayah
ka niskala. Pun.
11
Ini /6r/ (a)lit na
darma [alit] si(m)pcn ning ajnyana, nya mula ning sabda, sangkan prajnya,
alit(a alit] ning hidcp lawan angcn-angcn. Inya nu tan katon karcungcu. Alit
ning tan katon karcungcu. Inya alit nu nycucung hamo kajcueung ku nu nycucung.
(Inya) alit ning dcngc hamo kadenge ku nu ngadcngc.
12
Inya alit ning bayu hamo /6v/
kabaywan ku bayu. (Inya) alit na sabda hamo kasabda ku nu nyabda. (Inya) alit
na hidcp hamo kahidcp ku hidcp. (Inya’) alit na rasa hamo karasa ku nu ngarasa.
(Inya) alit na tutur mo katutur ku nu tutur. (Inya) alit na mingct mo
kamingctan ku minget.
13
Tu(ng)gal alit ning la(ng)gcng
Sang Manon, nuduh ta /7r/ n katuduhhan, alit na nuduh tan katuduh, alit ning langgcng ajnyana, nu
luput ti tato ajnyana wiscsa di alit ning tanpa katuduhan. Alit ti nu alit
majar ini, tan kaduhuran ku duhur, tan kasoran dcncng sor, tan k(c)na kaloran
ku lor, tan k(c)na kakidulan ku kidul, tan (kc)na kakulonan /7v/ ku kulon, (tan kc)na kawctanan ku wetan. Tan (kc)na adoh tan (kc)na
(pa)rck. Iya nu wenang ka ga(na)l wenang ka alit. Yata wenang hana wenang tan
hana. Luput alit ti langgcng lengis ajnyana, inya ku alit jati, pa(n)dita,
niskala, ajnyana. Pun.
14
Ini na pakeeun nu luput ti na
alit bayu sabda hidep leuwih lu /8r/ put alit ning atos nyana, wenang tan hana, mangkatkeun ajnyana, alit[a]
sarira, ngahilangkeun raga, ngaleungitkeun prctiwi, ngahilangkcun dunia, sunya
bwana, moksahkcun akasa, liwat ti katara manusa, malik sarupa alit sarira. Na
awak terus herang, na rupa (terus ?), na maya terus dewata. ll(e)neng na
lenging te /8v/ rusna nyana, mangkat ti bwana
larang, liwat ti katara, tata, dewata, tina sorga hiyang kaleupaseun datang ka
terus bwana, mulia sorang, pu(n)cak ni(ng) larang. Liwat ti inya, datang ka
terus na larang mayana, herang bwana. Liwat ti inya datang ka terus na
le(ng)gang bwana, liwat ti inya dayeuhan, di bwana h(e)neng su /9r/ niya keleng, dipukatkeun ku ti
niskala, datang ka pu(n)cak|a] le(ng)gang herang na maya, h(e)neng bwana. Liwat
leupas ti inya, datang ka pu(n)cak h(e)neng terus na li(ng)lang bwana, luput
leupas sakeng kana, liwat ti na sorga, para tata ning dewata, [hiya] /hiya(ng)
kaleupaseun, liwat taya, sake(ng) hana, t[k]eka katara, tata [banuaj bwana
niskala. Pa /9v/ hi turun ti niskala, nyungsungan
lalakon sang hyang hayu, subaga, nya(ng)ga sanghiyang ajnyana, ha(n)teu tangan
la(m)pah [mjasra, ning bwana, aci ti atma wiscsa, na la(ng)geng, na premana,
asra ning nyana, atis ti (sa)ri, na rupa muliya jati, lidah na awak premana,
mulia rupa, terus alus rupa jati, mulia, sari sanghiyang hayu. Li /10r/ mang maya na hcrang terus
bwana, metu sari ruum ti sarira, tutup ruum kumaratna, ruum mahabara, saluar
bwana. Jati sa[nu/|rining ajnyana. Agcus ta pahayu jati sanghiyang ajnyana,
agcus rasa jati palipurna, purna tis(ti) ti niskala, jati. Nyct les mangkatkcun
ajnyana, rasaning nyana, ti niskala. Pat leupas la(m)pah nira. /10v/ Pada wereg la(m)pahhira niskala, ngiringaken nira rasa, agcus ti sari
budi jati, suka la(m)pah /O/
15
Ta budi, lumaku budi rahayu,
pada sa(m)pak suka subaga, mamarsatia jati premana, pada gculis la(m)pahhira,
tumut wastu lituhayu, legep hidcp tu(ng)gal tincung, sampak sabda suka rasa,
sati(ng)kah, sakarma, sagcu /llr/i, sapatingtiman, sati(ng)kah,
kreta, mulia, wi(n)du ajnyana, sarua sarcananna sasipat la(n)jaran nyana, pada
agcus sumamta nyana, sarir(a) nyana, ngawi(n)du sanghyang hayu.
16
Agcus hayu palipurna, pangkat
nira luput leupas sakeng bwana, niskala. Pat leupas lenyep [pa] la(m)pahhira.
Tcka mangi ning bwana. Tan hana huwus nika /llv/ ka sang pa(n)dita. ti puhun sang pa(n)dita nyieun para nis ti dewa, nis ti
dewata, nis ti kasorgaan, nis ti kahyangan, nis ti ajnyana, tina wisesa, sang
pa(n)dita. Meunang tutur jati, la(ng)geng suniya nilantara, ning ajnyana,
langgeng ning bwana. Pun.
17
Sang pa(n)dita, nu wcnang
liwat ti tangkal nu wenang leuwih ti jati, nu /12r/wenang luput ti puhun wenang
metukeun wiscsa, ngahilangkeun ajnyana, wenang ning mala, sidi leupas mokta
hilang ta(n)pa sa(ng)kan sang pa(n)dita, awor jatina, ka niskala, alit dalit di
tan hana, sang pa(n)dita, nu luput ti tan hana, wenang tan hana, ja saw[u]it di
mula, ning dadi tan hana. Inya tu sinangguh caduk /12v/ siya utama, daycuhan di pu(n)cak nagara, asra na h(c)ncng, pahi
ngamuliakeunna nyana, nu pakeun inya wangsana. [wangsana] Sri le(ng)gang maya,
terusna herang, asra na bwana, palangkana, asra ni herang, maya na h(c)neng
bwana, palu(ng)guhanana tu(m)pak di madiya pu(n)cak asra terus ning herang,
lumarap na awak kadi rupa na maya, ning ajnyana, misu /13r/daan pasra maya, terus na
herang bwana.
18
Di hulu niru bwana, pu(n)cakna
niru akasa, mu(n)car caang sabwana, metu na se(m)bawa jati. Mijil teja, dilah
ning bwana, seda, jati na wangsana, h6rang h(o)ncng sadakala, pun agcus pahi
legcp sangkep miguna, na wangsana, pahi siya nu aragcung, pahi siya matang
dcsa, nu na(ng)ganan paracita, nu wi /13v/sesa, siya dcung parasorga,
kaparekkan na dewata, tina sorga hiyang kapesatan dewata, wiscsa, dina sorga
kapesatan, kapesatan ti manusa, ditapa ngabiapara, nu siya mangun hayu,
ngahusir sorga ning darma, sanghyang atma wiscsa.
19
Ha(n)teu mu(ng)kur ti wi(n)du
rahayu, ha(n)teu liwat ti na kasor /14r/gaan dewata. Dcwa manusa,
kawisesa, ku dewata. Dewata jati niskala, nu siya ngawi(n)du bumi, katurahan na
ajnyana, mahawisesa, daycuhan di buana, ngagculangnga(n) cun(duk) para sorga.
lla(n)tcu nu liwat ti inya, nu siya manggawe tapa. 1 la(n)tcu luput ti sakitu,
nu siya ngawi(n)du, mangun rahayu, /14v/ samilang sanghyang atma,
dipajar wenang, wiscsa, ha(n)tcu liwat ti tata, hiyang dewata, ti na sorga
kahiyang[ng]an.
20
Hegan saurang, liwat ti na kapesatan ti na seda, para tata, ning dewata,
liwat ti na kasorgaan leuwih ti na para aci, liwat ti na paracita, mu(ng)gah ti
niskala, sadatang /15r/ ka nu wiscsa. Nu wiscsa tuluy miwarang, la(m)pah
ka para gculangan pahi ka nusiya, aragcung, ka nusiya, matanggeulangan pahi
cu(n)duk mingpulung, daycuhan di cita nagara, asra, wiscsa, daycuhan di cita,
geulang nagara asra bwana, daycuhan di pu(n)cak nagara asra na h(c)ncng,
daycuhan di cita, mayana, asra ning herang, daycuha /15v/n di cita, nagara asra na
h(c)ncng, pahi sa(m)pak tu(ng)gal kreta, sanghyang ajnyana, daycuhan di
pu(n)cak lc(ng)gang nagara asra wiscsa, pahi sang ku(m)p(ul) nu mahayu, pahi
ku(m)pul nu mi(ng)pulung, ka kadaton nu wiscsa, kadaton sri ma(r)gawi(n)du
bwana, na natar, carenang herang, kadi asra omas misah kasilang asra harc /16r/mas buruan terus bwana, hibar
natar saluarna, maya na h(c)ncng bwana, herang pala(ng)ka, asraning maya,
palu(ng)guhhan jati h(c)ncng, na sadaan asra maya, herang na li(ng)ga teja
bwana, dipu(n)cakkan ku dewata, saratna seda premana, ali(ng)-alingan ajnyana,
sakitu pang diguna panglungguhhan nu wisesa, ageus ku(m)pul nu ming /16v/pulung,
[pa] pahi siya wiscsa, pahi sia, matang desa, ngageulangngan para cita, sahur
nu wisesa, mana i(ng) dc(k) ku(m)pul mipulung aing dek maan ahuman ka nu siya
arageung, nu wiscsa, samodana, nya(ng)gatakcun na ajnyana, sugan maka susah, ti
kahannan nu maka kami modana, ka nu siya arageung, pun ku sabda ing /17r/ayeuna
ini, kami me(n)ta, palalun ingu[ng]eunna kapu(ng)gungan bircungcuh na
kapindingan nu maka kami me(n)ta, diiyatnakcun ku na kahiwang-hiwangngan nyana,
sabda ing aycuna ini, jaga dapct na lurusan bclot bcncrkcun kurang te(m)beyan
lamunna lain balikcun lamunna salah pagahhan kami pun nu ma /17v/ka kami, maan diheueum
katitisan sowara, tirta ajnyana, ti madiya ning nyana, ngupadesa nyana, sabda
wiscsa, ka nu siya aragcung, [pa] pahi wenang wisesa, sugana ka ngaduluran na
rahayu, ka nu siya premana, larang ning nyana, ngajajakcun kana jati, titis
sowara pata, ti madiya, pahi ngcusian kreta, premana, utama, mu /18r/lia wi(n)du, sanghiyang hayu, pahi mijilkeun pangasih jati, premana, windu
ning ajnyana pahi siya tumitis tu(ng)gal puluh, nu siya matangdesa, papahi
wenang wisesa, sakitu nu maka kami modana, ka nu siya para wenang, pun. Sumahur
daycuhan di asri na cita, nagara asra wiscsa, tu(ng)gal kreta sa(m)pak
samadaya, ka nu /18v/siya aragcung, nema ajnyana,
ka nu siya wisesa, narema sabda utama, pu[p]n. Lamun kitu sanghyang sahur,
titis sowara pata, kreta sanghyang ajnyana, ti madiya, hayang kawercg tineung
tuang hidcp kadulu kasukung kawangun kretasubaga paramarata, satia, pawitra
wi(n)du sanghyang ajnyana, sakitu nu ma(ka) kami hulu /19r/n mu(ng)ku
kami salah rasa, meunang nyukayan ajnyana, titis sowara pata, ti madiya ngan tu
kami hulun lamun kaaku kahaup ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, paksa tu(ng)gal
krcta, ti nu wiscsa, pun. Ngajajadikcun na jati, sahur nu wiscsa, mana ai(ng)
maan sampak krcta, kana urang sajagat kena sanghya(ng) sahur sa /19v/
kini, mana ai(ng) nyalar ka nu rca, pila(n)cancun ai(ng) suka, sampak
tu(ng)gal[a] krcta, ka nu wiscsa, sahur daycuhan di cita, lenggang nagara asra
bwana, pun[a]. Kami hulun sangkup ngawi(n)du sanghyang hayu, sampak suka krcta,
samadaya, ha(n)teu nu katitenan nyana suka ngadulur ajnyana, tu(ng)gal ka nu
wiscsa, ngawi(n) /20r/dukcun sanghyang hayu.
21
Sahur nu wisesa: "lamun
ageus wereg legep sangkcp[a| sampak tu(ng)gal samadaya, ageus sa(ng)kup
ku(m)pul nu mi(ng)pulung, [pa] pahi wenang wisesa, pahi siya, matang desa, nu
siya pahi arageung, ka kadaton nu wiscsa, na kadaton si raga h(e)ncng, wi(n)du
na wangun mulia sabwana, na bumi terusna h(c)ncng herang /20v/
le(ng)gang na maya, kadi asra ning akasa, na natar carcnang herang, kadi asra
homas mirah lumarap, kadi asra ning haremas buruan terus bwana, hibar natar
saluarna, maya na h(e)ncng bwana, herang na palaka, asra ning maya,
palu(ng)guhan jati h(e)neng, na sadaan asra maya, h6rang lilang, tcja bwana,
dipuncakan ku dewata, saratna /21r/ seda premana, ali(ng)- alingngan
ajnyana, sakitu pang diguna, na panglungguhhan nu wisesa agcus ku(m)pul nu
mi(ng)pulung, pahi siya wenang wisesa, sahur nu wiscsa, ngan tu lamun agcus
sangkup sa(m)pak paksa, tu(ng)gal, pun. Ncma sabda nu wiscsa, daycuhhan di cita
raga rasa wisesa, pun.
22
Ageus sangkup ku(m)pul nu
mi(ng)pu /21v/lung, ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, ngutamakcun sanghyang ajnyana, ngan tu
sugan kalawasan gcuing di luar, sugan ha(n)teu katitincungkcun ku urang pun. Gcura
pangkatkcun inya na nyana, pun. Mu(ng)gahkcun inya wangsa na pahi tculuan nu
nu(ng)guan na kahanan ti manusa, puji ma(ng)katkeun sanghyang atma na nyana aci
wisesa, pangka /22r/ t ti bwana, jati suda, datang ka bwana niskala,
mu(ng)gah ka bwana, jati tan hana.
23
Sahur nu wiscsa, eboh keh
bresih sarira, jati, awak sanghyang ajnyana, na atma aci wisesa, agcus aci rupa
jati, ajum alus atis luis duga herang mara maratasan rupa jati h(e)ncng
le(ng)gik kasep langgc hajeng pa(n)tcs lituhayu, /22v/terus rupa, na
maya jati premana, na busana, terus herang na maya asra bwana,
sabuk na buka hantara, hcusian asra harcmas dipakanan pacar cina, di sisina,
pacar keling, di tengah na reka, asra dewata, terus alus h(e)neng tungtung,
rabuna herang sagala, disilang ku kekembangan carenang heuleut heuleutna, siang
kembang /23r/ masa larang, lita na busana, sapangadeg samatare, pakeun
madegkeun ajnyana.
24
Ini na pisalibut terusja] ibun
cip(r)uk alus di tungtungna kuwung-kuwung, misisina teja h(e)ni(ng), di tengahna
teja warna. 1 iurung, herang, caang siang hibar reu[ji]jeung sembawa, lita
pangwi(n)du sanghyang hayu, lita guna, cita maya ci(h)na, nya(m)bungngan pi /23v/ busanaeun /0/
25
Pake tu(m)pak di wangsana,
ageus lu(ng)guh wastu wi(n)du sanghyang hayu, lidah pawitra premana, mulia
sanghyang ajnyana, na atma aci wisesa, ditu(m)pakeun kana wangsana, pahi deung
na rabi kasihhan paminihhan ti niskala, nu nugaan na kahanan masa siya ti
manusa, nu ma(ng)ku sanghyang hayu, ma(ng)ka /24r/tkeun sanghyang ajnyana, reungeu
dipicahakeun. Sadatang pulang ka tangkal sacu(n)duk datang ka puhun pahi ageus
tu(m)pak wangsana, wangsana sri lenggang maya, trerus na herang asra bwana,
palangka asra ning herang, maya na h(c)ncng bwana, na palu(ng)guhan tu(m)pak di
pu(n)cak madia, asra terus ning herang, awak luma /24v/rap kadi na maya
ajnyana na sadaan, asra maya terus na herang bwana, ti hulu ni[ng]ru bwana,
pu(n)cakna niru akasa, mu(n)car caang sabwana, metu na se(m)bawa jati, mijil
teja dilah nyana ning bwana, suda jati na wangsana, herang h(e)neng nilantara,
ning bwana, na wangsana. Tapihna asra ning omas silangna, pamapan asra haremas
carcnang /25r/ herang tapihna hibar, reungeu deung sembawa, ti
pinggi(r)na dikikitir cakramanik diselang asrana mirah, ti hareupeunna kikiceup
premata, asra mas mirah, ti tukangeun tali laya, dikembangan asraning omas,
pu(n)cakna asra mirah, rarawisna mirah manik, diselang ku kembang acung, bunga
tu(n)jung diruru(n)tuy, h(e)neng tungtu(ng), leutik [kajbeunang /25v/ ngari(ng)git, na kembang wi(n)du larangan, na kembang carenang herang, kadi
[majmaya omas pi(n)dah, na sc(m)bawa herang warna, bijil h(c)ncng ti puhunna,
lumalarap bitan kilat, bijil sc(m)bawa tina wi(n)du, panglungguhan metu ti
sanghyang hayu, bijilna tina ajnyana, pahi b(i)jil na se(m)bawa, sc(m)bawa jati
sarira, biya(k)ta alit ning nya /26r/na, nu maka wi(n)du sarira.
26
Ageus genep Iegep sa(ng)kcp na sangkuan pitung
surung, na sangkuan asra mirah sagala, [pa]pakcun ngadulur sanghyang hayu,
pakcun ngawi(n)dukcun dina puhun, pahi nu siya arageung, papahi wenang wisesa.
Sahur nu wiscsa, cboh onam urang mangkat maka pahi paksa tu(ng)gal, tatabcuhan
pahi ageu /26v/s kasangkepan, (ra)ga sarira
herang h(e)ncng, asra na o(ma)s mirah, goong ku herang h(c)ncng, asra na
ta(m)baga sukla, aduan deung omas pirak, dipapon galuga harctal, asra haremas
siang, tu(m)pak na carcnang herang hculeut-hculeutna, tatabcuhan pakcun
ngawereg, (na) sangkuan lita goong, gangsa tu(ng)gal sara(m)pa /27r/san, panya(m)bung[ngjan nu
wiscsa, lcbuhkcuncun dina puhun, pakcun ngawereg wangsana, micahakcun di
madiya, lamun nu cu(n)duk ka puhun.
27
Sahur nu wiscsa: cboh onam
urang mangkat, bray carcnang herang, na panyawer ka ma(ng)gungngin(g) na
wangsana, na panyawer asra mirah deung haremas, nu nyawer sarua kcupac ha(n)tcu
pegatna, /27v/ sapanjang jalan lcu(m)pangna
wangsana, na panyawer carcnang herang ni(ng)gangna, kaburaan nga(m)par herang,
carcnang hculeut-hculcutna, buruan terus na h(e)neng tatapakan asra, na mirah
herang lenggang sagala, tu(ng)gul bu(ng)bang kiri kanan, asra eu(n)tcung mirah
hinten, ki(ng)kila lcu(m)pang ti hcula, h6rang na payu(ng) niru ka(n)cana,
hatcupna (a)sra /28r/ (a) cimaya, herang na mirah saga
la, pamapan asra haremas herang kuning suci h(e)neng, herang pu(n)cakna
pasiaman, salinar [ma] maya asraning sutra, dipapon omas haremas herang cenang,
lumarap kadi helar teka ngora.
28
Brenang ga(ng)sa ditabeuh
pa(n)deuri, ga(ng)sa tuluy digenggangkeun, ki(ng)kila ma /28v/ngkat ti
kadaton nu wisesa, goong narema sorana gangsa, goong dipipanepuh labung barung,
jeung nabeuh babaanan babatakan, turut laun diri(n)dukeun, nu mulang nu(m)pang
sorangan, ha(n)teu nu angling anglingan, ngaran babatakanana, agcus kasih
pulang geulis, haat kami saja /29r/tina, sorana gangsa ngawereg na
wangsana, ngadulur sanghyang hayu, kreta subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana,
suka sa(m)pak sarcrca, ha(n)tcu nu katit[ig]cnan pahi si(y)a nu aragcung,
[pa]pahi wenang wiscsa, nu ngajayak kana mula nu wiscsa, ngahaturkeun kana
puhun, agcus luput ti buruan ageung, ngala /29v/lar ka dora larangan,
sacunduk ka wangun, ka wi(n)du puhun rahayu. Nu wiscsa tuluy matur, ka
hareupcun ka nu siya maka wenang, pahi siya nu aragcung, [pajpahi siya wiscsa,
sampak paksa tu(ng)gal krcta ka nu wiscsa, nye(m)bah bakti jati ka hareupeun
nyana nyu(k)mana, mrcmanakcun ajnyana, kami hulun ngayo /30r/giakcun sanghyang darma
premana aci wiscsa, ka nu siya maka nyana, kana w[u}it mula dadi, ka na jati,
kana mula ning nyana, kana tangkal ning ajnyana, cu(n)duk ka puhun sanghyang
hayu, datang kana w[u]it dadi, kawekasan ning prctiwi, datang ka tang[ka]kal
kawekas ning akasa, datang ka mula wekas ning bwana, datang kana tangkal ka /30v/ wekasan na niskala, datang kana
tangkal kawekasan ning tan hana, datang kana tangkal hana. Sadatang (kana) tan
hana, cu(n)duk kana puhun luput, kana wekas ning tan katuduhan, w[u]it ning
lcuwih sangkan dadi, nu ngayugakcun ajnyana, nu metukeun hana. Sadatang (kana)
tan hana, nu ngawayakeun tan hana, ngayuga bwana jati /31r/ niskala,
tina ta(ng)kal pawekasan langgeng taya, nihantara ning bwana, tu(ng)gal
pawekasan herang Ii(ng)lang, di la(ng)gcng ni(ng) li(ng)lang, linglang di
pu(n)cak wekas nihantara ning bwana, dina tan hana, ngaran[na]na nista
k(c)lcng.
29
Nu wiscsa pahi deung nu siya
arageung, [pa]pahi wenang wisesa, pahi ageus kaharcupeun ngahaturkeun kana puhu
/31 v/n ngajayak kana tangkal, kana w[u]it mula dadi, ageus cu(n)duk
kana puhun ageus datang kana tangkal ageus kahusir na jati, datang kana mula
pasraning ajnyana.
30
Nyahur nu wiscsa, pun, kami
hulun ngayogiakeun ajnyana ka harcupeun, sugan waya ti sakini, pitincungeun
sanghyang hidcp lamun hcga /32r/n sakini, kami sadu dek ji(m)barran
sakitu kami hulun metu sabda ti madia, padesa nyana. Anaking nu wiscsa, sui
hawara ji(m)barran kena ai(ng) dek mati(ng)tim ayeuna, aing dek na[da]nya
pari(n)tah, sugan ka tuluykeun na da beunang mati(ng)tim ku na ngajajadikeun
ngcusian na kahanan na pangasih ti nu siya /32v/ para wenang, pahi siya
tu(ng)gal puluh titis krcta sowarajnyana ti madiya, pahi siya matang desa, maka
tu(ng)gal sam(p)ak samadaya. Lamun na becct sirihjhjan maka patitis krcta
so(wa)rajnyana, kana sanga walu pitu, genep pa(n)ca, kapat tiga, karo
tu(ng)gal. Pahi bijil na pangasih, pakcun na ja /33r/ti, diwindukeun
pahi ngawayakeun na kahanan, pigcusaneun na pangasih pahi nu siya arageung,
maka patitis palinggih jati.
31
Sakitu anaking, nu wisesa,
maka puguh nungtung na rahayu, nyahur nu wisesa, narerna a j nya na,
mahapremana, pun, kami hulun lamun kitu sanghyang sahur, mu(ng)ku waya, nu ngeunah nyukayan ajnyana, la /33v/mun kitu sanghyang sahur, agcus
nungtung na ajnyana, datang ka kami hulun hcgan tu kami ngareungcukcun puguh,
gcusan ngawi(n)dukeun sahur sanghyang hidcp. Anaking nu wiscsa, hadc lamun dek
ji(m)baran pada siya wenang wiscsa, hcgan tu ai(ng) heula nitah a(m)buwa
ngabreseka inya heula. Sahur nu wiscsa, eboh /34r/ keh urang
paksa tu(ng)gal ka harcupeun, urang sadu dek ji(m)baran, laku sadu umun jati,
nyc(m)bah bakti muncak larang, kaharcupeun ka nu siya maka (d)adi ka nyana.
Sahur sanghyang hidcp, hadc ji(m)baran pati(ng)timkcun di luar, pahi siya
matang desa, maka patitis palinggih jati, mulah waya nu kasalahan maka pa /34v/hi
sa(m)pak suka kreta urang sajagat, kena ai(ng) hayang reujeung, sa(k)ti ning
subaga nyangga sanghyang ajnyana, kena aing hayang kadulur kasukung kawangun.
Manaing nyarek sakitu, ja hcgan hiji ini, nu pangkat ti manusa, nu mcunang
atos- hatos[aJ nyana, ngawakan sanghyang darma, nu ngadongkap ka na /35r/
tangkal nu ngahusir na jati, nu cu(n)duk kana puhun datang kana tangkal w(u]it
mula dadi ning ajnyana.
32
Luput ti wi(n)du rahayu, liwat
ti desa dewata, tina tata sorga kaleupasan, tan liwat ti na sorga
kahyang[ng]an, tina sorga ning dewata, na dc(wa)ta pahi ageus kawis6sa, nu maka
(s)usah /35v/sabwana, nu maka rc(n)tag sajagat nu maka reduh sabumi,
pahi ageus kagelar, salaran tapa, pakcun ngawastu sa(ng)hyang hayu, ka madiya
ka wi(n)du puhun rahayu, sahur nu wisesa, ageus sangkup paksa tu(ng)gal sampak
dcngdcng paraspade, krcta urang sajagat hcgan tu urang ngarcungcukcun, agcu /36r/s nu ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, hcgan tu urang mangkc ti luar,
ngagaway na kahanan pigcusancun na pangasih.
33
Saageus cu(n)du(k) ka puhun, ageus
datang kana ta(ng)kal, ageus kahusir na jati, na sangkan waya beuhcula, ti
niskala, na mula sangkan ti tan hana, w[ujit jati, mula way(a) ning ajnyana, nu
hur ti /36v/ madiya ning tan hana, nu padcsa ajnyana, ka a(m)buing tan
hana jati, w[u]it ning dadi, jati ning prctiwi, mula waya ni(ng) bwana, sangkan
waya ning ak(a)sa, a(m)bui(ng) tan hana jati, ngabukti alit na sari ning jati
hurip ning bwana, tu(ng)gal prctiwi, lawan akasa, di langgeng ni(ng) tu(ng)gal
di kawekasan ni(ng) bwana. Luput prctiwi, lu /37r/ put akasa, luput bwana, luput bcurang luput pcuting, luput cai sadakala,
herang lilang, suniya nilantara", langgeng ning bwana, pawekasan ning
caang sadakala, h(c)ncng Iinglang, suniya terus ning caang, langgcng nilantara,
ning bwana, luput ti langgcng, ti talahantara, suniya lantara, ti bwana, ti
owah ni(ng) taya, tu(ng)gal langgcng ning /37v/ taya bwana, di niskala,
di tan hana, puhun sanghyang hayu, w[u]it na alit tangkal na nyana, kahanan
sanghyang ajnyana, w[u]it ni dadi, patu(ng)galan ning tu(ng)gal [tugal] prctiwi
lawan akasa, iya tu(ng)gal ni(ng) ajnyana, pun.
34
Sahur nu scda, sangkan wiscsa,
ti madia ning tan hana, nycucung na wangsana, datang na dulur /38r/
sa(ng)kwan tujuh surung, na sangkwan asrana mirah sagala, ti pandcuri na
pangwcrcg gangsa rari, ditabcuh dcungcun goong, dipipancmpuh labung. Nu
mircungeuh metu cipta ti ajnyana, metu na sabda padesa, tuluy miwarang
a(m)buna, tan hana jati, na w[u]it sari ning aci, wfujit jati mula ning
ajnyana, leu(m)pang onam husir ka wang /38v/sana, mulah dimaka turun ku
maneh, ti manggung na wangsana, mulang dimaka naka natar, nu nema ajnyana,
a(m)bu ing tan hana jati, ka harcupeun sanghyang hidcp sadu mere nyaho, sugan
kami geura-geura, hangcu-hangcu sasalinger gerek ku pitineungcun hamo rcungcu
dcungcun sanghyang hidcp, hcgan tu, eboh /39r/ onam aing
ngadulur rahayu, lcu(m)pang onam silihan na wangsana. A(m)bui(ng) miwangsana
sarira, palalawas papagah deung darma, dcungcun na anak ajnyana, a(m)buing
turun ngahusir na wa(ng)sana, pahi unyut turun nu mahayu sanghyang hayu, pahi
datang ka wangsana. Sahur a(m)buing sakini, anaking abet ka dini, sanghya(ng)
atma /39v/ ajnyana, aci wiscsa, nema ajnyana, ti puhun sanghyang hayu,
sanghyang atma aci wiscsa. Tchcr sadu umun jati bakti nye(m)bah ka harcupcun.
ilcgan tu kami bocah, mc(n)ta palalun, kami takut ha(n)tcu nyaho dina tutur,
gurulagu. Ilcgan tu padan kami mo nyaho dina ti(ng)kah tatakrama. /40r/Hegan tu nu maka mitakut jarot
semang tcuing, sugan dipajarkeun nanggcuhan gunung tanpa tcuing, ngadeuleu
panonpoc tanpa serab sugan gcura- geura, sasalinger, lu(n)cat ciung karo
langkah, tepak muka balu bahangga, sugan kascbc(l)an kasualan kapapahan
kamalangan. Suga /40v/n keuna ku na cakrakala, upadrawa ning ajnyana,
hcgan tu sakitu nu maka mc(n)ta, palalun, hcgan tu kami, lamun kajayak la(m)pah
di jalan, kami sadulur, nuturkeun sanghyang hayu.
35
Sanghyang atma ageus pa(n)tcg
nu sa(ng)gata, ngiyatnakcun na ajnyana. Sahur a(m)buing sakini: "Aing
nc(m)balan sabda utama,a /41r/naking sanghyang ajnyana,
pihaheun wirang walangati, aing titahan ti madia, silih na wangsana, na wangsana
sarira. Anaking, mulah nu dc(k) sala(h) rasa, lain ai(ng) nu nga(n)tcgan
ngahcganan tapa, ngawurung[n]an rahayu, ja ai(ng) inyana jati. Anaking gcura
onam lugay sila i(n)dit birit tina wi(n)du /41v/ panglu(ng)guhan turun
ti ma(ng)gung wangsa[ng]na, tchcr nu mc(n)ta palalun. Sahur a(m)bu ing sakini:
"Kboh onam aing ncma, tangan sanghyang ajnyana, mumul di nu turun ka
wangun a(m)bu ing miwangsana, sari ning rasa, turun ti cipta sorangan dipangku
dihali(m)pukeun na aisan asra maya, sari asri suci jati, /42r/a(m)buing
ngala(m)pahkcun suku tangan pahi sa(m)pak nya(ng)ga-nya(ng)ga, subaga sanghyang
ajnyana, unyut nu turuta(n) nu ma(ng)ku sanghyang hayu, a(m)buing maan unggah
ka bwana, pawckasan ni(ng) s(a)rira, dina tangkal scda ning bwana,
ni(ng)galkcun dasakalcsa, ngalaan na dasamala, moocan na rajatamah, dina scda
ta(ng) /42v/kal mala, a(m)buing agcus mulangkeun dribiya kala, pangkat
ka bwana jati, ka aci ning scda ka(n)cana, herang na tatapakan puncak114
mirah, puncak omas pahi a(m)buing cu(n)duk (k)a wangun nu tuluy asup ka
la[r]bur, na miru manik herang cenang, caang siang pu(n)cak na asra haremas
hibar reungeu deung sembawa, pahi /43r/a(m)buing lu(ng)guh di labur,
cureun hcula, sanghyang ajnyana, nurunkeun tina lahunan, ngalu(ng)guhkeun
sanghyang hayu, sa(ng) atma aci wiscsa, dinya gcusan diraratan ngabrcsih sarira
jati, ngabrcscka sang atma, aci wiscsa, na caang canc(m)brang herang, tina jati
lenggang maya, bijil ti hulu na h(c)neng, bijil tina asra manik na /43v/pani(m)ba
salaka mirah sagala.
35
Ini rajah na pakcun moocan na
rajatamah saratna. Sara pakcun ngalebur na musuh, pakcun ngaleungitkeun alit
mala jati, petukeun ti sarira jati, luputkeun ti rasa, bayu sabda hidep jcucung
dcngc tutur sahkeun ti bwana. Ini pamusahkeun maya, ras sa(h) ta mana, ras /44r/ sah ta b(w)ana, ras sah ta mala, ras sah taya, ras sah ratna, ras sa(h) ta
hilang, (ras sah) ta leungit.
36
Sahur a(m)buing, cboh onam
briseka, sanghyang ajnyana sahur a(m)buing tan hana ratna, pahi [abuing] tan
hana maya, anaking cupatan onam busana, ageus sang atma cupat busana, a(m)buing
mangku dina panglu(ng)guh /44v/[h]an mi(n)dahkeun dcuuk kana patilasan
sanghyang ajnyana, a(m)buing pahi sampak maribuk sah sarira, pahi pahayu,
ngawangun sanghyang hayu, sa(m)pak ngararatan na ajnyana, ageus dc(wa)ta,
pawinga pawela nyana, herang sarira. Ageus aci rupa jati, lc(ng)gang premana,
rupa ni(ng) atma, ageus h(e)ncng rupa jati. Ageus /45r/awak luput rupa, dina
kawckasan rupa jati, liwat ti maya na herang h(c)neng. Agcus kapurba nyana,
kreta rasa jati palipurna, ning ajnyana. Agcusna sarira wastu jati, mulia jati
utama. Agcus premana jati wiscsa. Agcus wastu na jati sanghyang hayu. A(m)buing
tan hana jati, pahi a(m)buing tan ha /45v/na ratna, a(m)buing tan hana
maya, agcus ngatclcsan nyana, pangkat tina moksahan rajatama, disawer ku asra
omas haremas, na panyawer carcnang herang, nga(m)par dina tatapakan mirah.
A(m)buing ma(ng)ku tina panuusan. Saasup a(m)bui(ng) ka labur, ngawi(n)dukcun
sanghyang hayu. A(m)buing nya(n)ten nyana, sari busana /46r/sanghyang ajnyana
dipa(ng)mukakeun. liasana asrana terus ning rasa, herang larang buka lenggang,
ma{ma]ya nu rupa premana.
37
Na busana pakcun mangkatkcun
ajnyana, ka puhun sanghyang hayu, jati mula ning sarira, ka tangkal ning nyana,
kahanan sanghyang ajnyana, dinya w[ujit mula, pawekasan ning dewata.
38
Sahur a(m)bui(ng): "Knam /46v/onam
urang ma(ng)kat ageus atma rupa jati palipurna, agcus sari budi jati, agcus
rasa budi nyana, agcus wastu budi rahayu, ageus ajnyana, wastu premana, a(m)buing
mangkat ti labur maan ngahusir kahanan pawekasan ning tan hana, datang ka
madiya ning pawekasan ning ajnyana, dina luput pa/47r/ wckasan ning luput, tina luput tan katuduhan, ti nu nuduh tan katuduh,
luput bayu luput hurip, luput asra luput asri, luput atma luput aci, [luput
citj luput panas luput tiis, luput hujan luput angin, luput sakcng sunya taya,
luput sa /47v/ kcng aditiya, luput sakcng
patapaan, luput ning luput, luput bcurang luput pctcng, luput caang sadakala,
tina tangkal pawekasan nu maka caang na bwana, tina puhun mula jati ning bwana,
sangkan waya pawekasan. Tina puhun luput puhun tan katuduh, ti puhun (sa)ha eta
nu nyicu /48r/n puhun, eta nu mijilkcun ajnyana, ti tan han(a) bijil tan
hana, dingaranan ku tan hana, eta nu luput dise(ng)guh nyaho ku puhun, pun.
39
A(m)buing pahi cu(n)duk ka
puhun ma(ng)ku sanghyang hayu, datang ka tangkal maan sanghyang ajnyana, ka
kahanan patu(ng)galan a(m)bu ayah dina luput /48v/pawekasan tan katuduh,
ti niskala dina luput mula jati, tina pawekasan ning tan hana, tina tangkal
pawekasan ning ajnyana, liwat tina tangkal pawekasan herang linglang, leuwih
tina pawekasan h(c)neng linglang liwat tina adras asra pawekasan ni bwana, na
langgcng ning pawekasan /49r/nilantara, tina luput pawekasan ling na
lcungcu, tina nista mana, pawekasan ning t.m hana, luput ti kahanan na puhun,
ja luput ti nu luput magawc luput paratra, warna ni(ng) kahanan nu siya wenang,
pahi wiscsa, tata niskala, ti puhun nitipkeun inya di bwana, pun. Saagcus da /49v/ tang ka tangkal, cu(n)duk ka puhun sanghyang darma, datang ka kahanan
a(m)bu ayah, nyahur a(m)buing ka hareupeun, pun kami na nyana, pari(n)tah gcui
urang ngajajadikeun, pun. Sahur ti puhun a(m)bu gcura lungguhkeun ai(ng)
ngadulur rahayu, wi(n)dukcun onam sanghyang hayu, sasangku palipurnakcun sarira
maka sa(m)pak su /50r/ baga, nya(ng)ga sanghyang
ajnyana.
40
A(m)buing pahi ageus genep
legep sangkep nyukung ngawangun, ngawi(n)dukcun na palu(ng)guhan sangkwan
sanghyang hayu, aci ni(ng) hurip sari na h(e)neng, herang na aci sagala, na
panyawer aci na sari, herang na rasa sagala, acining atma tu(m)pak[a] di tengah
sari na h(e)neng, herang na le(ng)gang sagala /50v/ ageus kapahayu, luput aci rupa jati, ageus kapalipurna keun sanghyang
ajnyana, ageus jati wi(n)du sanghyang hayu, ageus disangku dihali(m)pukeun sang
atma aci wiscsa, disalin busana jati, terusna h(e)neng herang na maya, herang
na asra bwana, ageus disalin busa(na) sanghyang ajnyana, diwi(n)dukeun
dideuukeun rcungeu deung /51r/ [deungj na pangasih a(m)bu ayah nu dipisari pawak dwa puluh nu ajnyana
premana, larang sagala, na pangwastu ti puhun ngadeuukcun sanghyang hayu, nu
ngaskara, teher ngadegkeun pawarang, na pangaskara, ci(h)na cita premana,
leuwih na larang, na pawarang ngaranna terusna larang, premana herang na maya
tan hana. I I(c)neng na aci herang na maya, /51 v/ premana cita tan hana. I lerang tan hana, premana leuwih na larang. Aci na
sari premana, maya na larang. Agcus a(m)bu ayah, ngawastu sanghyang hayu, na
kahanan luput tina hurung-herang tina lenggang, linglang tina h(e)ncng
linglang, luput tina pawekasan ning bwana, dina bwana nis na (te)lenging jati,
di inya pigcusancun na kahana /52r/n nu ti luar, inya luput ti sakitu na
kahanan dina luput pawekasan a(m)bu ayah, pun. Ageus ti puhun nu ngawi(n)dukeun
di kahanan sahur nu wiscsa, hcgan tu kami nanya ka nusiya aragcung papahi
wenang wiscsa, sahur daycuhan di cita nagara asra wiscsa, narema sabda nu
wiscsa, hegan tu lamu /52v/n agcus sa(ng)kup ku(m)pul mipulung, sa(m)pak
tu(ng)gal samadaya, patitis walang wilis palinggih jati, agcus katiti[s]san
kreta sowarajnyana, urang sajagat.
41
Sahur nu wiscsa, cboh onam
urang sa(m)pak ngawayakcun na ka(ha)nan pigcusannoun na pangasih, lain
kukuriyakan lain aci /53r/kana jatina, di nis ning bwana (tc)lengi(ng)
gcusan tan hana, larang ajnyana, ti luar dinya gcusan ngawayakcun na kahanan nu
wiscsa, ngawayakcun kahanan asra na h(c)neng, tcrusna la(ng)gcng ning bwana,
lain kukuriyakan lain acina, kena jatina cusina, na pangasih sapuluh nu
dipipangawak ajnyana, larang sagala, daycuh /53v/ (ka)hananna inya cita maya ci(h)na cita h(c)ncng, terus na maya kuni(ng),
sari ni(ng) ci(h)na, herang na maya premana.
42
Sakitu nu ajnyana premana,
pangwa(s)tu nu wiscsa. Daycuhan di cita nagara, asra wiscsa, ngawayakcun kahanan
di nis na bwana la(ng)geng, di nis na (te)lenging ngawayakcun kahanan sangkan
ning asra, tang /54r/ kal ning waya, terus ning la(ng)gcng bwana, lain kukuriyakan[nj lain acina,
kena jatina, cusina, na pangasih sapuluh pangwastu sanghyang hayu, ngaranna,
citana premana maya larang. Cita na herang premana lcuwih na larang, sari ning
cita, herang na maya, lcuwih na larang.
43
Sakitu, pamastuna, daycuhan /54v/ di cita nagara, asra wiscsa, ka daycuhan nis na (te)lenging, ka nu tan
hana, larang ajnyana, dayeuhhan di cita herang nagara, asra bwana, ngawayakcun
kahanan sangkan na lenggang wit na mula, asra sangkan langgeng ning bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena
jati, eusina, na pangwastu sapuluh /55r/premana, larang sagala, ngaran
na cita nis na h(e)neng herang na maya larang. Cita maya premana, sangkan na
larang, aci sari maya na h(e)neng, daycuhan di pu(n)cak nagara, asra na
h(e)neng, ngawayakcun kahanan sangkan ning pu(n)cak tungtung langgcng ning
bwana, sangkan asra, w[u]it na h(c)ncng, lain kukuriyakan lain acina, ke /55v/na
jatina, eusina, na pangwastu sapuluh, nu ajnyana, larang sagala, ngaranna cita
ning larang, mayana mulia herang, cita nis ning larang, herang na maya
larangan. Nis na larang, herang na premana, maya ning larang.
44
Sakitu, ti dayeuhhan di
pu(n)cak nagara asra na h(c)neng, pahi waya, na pangwcrcg sarwa waya, tatabeu /56r/han suka karamean sanghyang
hayu, ngawastu nu tan hana larang ajnyana, pun.
45
Dayeuhan di cita maya na asra ning
herang, ngawayakcun kahanan sangkan na maya, mula ning asra, terus na
la(ng)gcng ning herang, lain kukuriyakan lain aci ning kena jatina, eusi
sang[sa]kcp wercg sarwa tata /56v/bcuhhan suka karamean sanghya(ng)
hayu, pangwastu sapuluh sari sanghyang hayu, pangawak larang sagala, ngaranna
cita na larang maya na herang, cita na herang, maya na larang, cita ning maya
premana, nu herang ni(ng) larang, pun.
46
Sakitu pamastuna, di nu tan
hana larang ajnyana, pun. Daycuhan di cita /57r/nagara, asra na
h(e)neng, ngawakeun kahanan di nis ning bwana la(ng)gcng, di nis na
(tc)lcnging, na kahanan sangkan herang ni(ng) asra, w[u]it mula na h(c)neng
deung langgeng ning terus na h(c)neng, lain kukuriyakan lain acina, kena
jatina, aci na pangwastu sapuluh pangawak premana, larang sagala, pahi
wayakeuna pangwercg tatabcuhan suka ka /57v/ramcan sanghyang hayu ,pun. liusina sari pangngasih, ngaranna sari ning
cita, maya na larang, lcuwih ni(ng) herang sari ning herang, lcuwih ning maya
na larang na h(e)neng, sari ning larang, lcuwih mayana ning herang, pun.
47
Sakitu ngawastuna, ka nu tan
hana, larang ajnyana, pun. Daycuhan di pu(n)cak herang nagara asra wiscsa,
ngawaya /58r/ keun kahanan na kahanan mula ni(ng) taya,
sa(ng)kan na lc(ng)gang, di terus na h(e)ncng, di la(ng)geng ning bwana, lain
kukuriyakan lain acina, kena jatina, pahi sangkepna pangwercg tatabcuhan suka
karamean pangwi(n)du sanghyang hayu, hayu pangwastuna, sapuluh premana, larang
sagala, ngaran cita le(ng)gang ning maya, cita sari ning /58v/premana,
herang maya ning larang, aci Sanghyang Tatwa Ajnyana ni(ng) rasa, premana, maya ning herang. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, wisesa,
larang ajnyana, pun. Ini nu ngawastukeun mijil ti bwana tan hana, nu ngawangun
sanghyang hayu, pun.
48
Ini sangkan hana, w[u]it
pawekasan ni(ng) ajnyana, biya(k)ta (u)padesa, wekas ning sabda /59r/ Ini dayeuhan bwana, buana sangkan niskala,
ngawayakcun kahanan na kaha(nan) mula ni lc(ng)gang, terus ning herang, di
sangkan nilantara, langgcng ning bwana, di niskala, lain kukuriyakan lain acina
kena jatina, pahi legep sangkep wereg suka karamen, mi(lc)buh wastu sanghyang
hayu, pamastuna, sapuluh /59v/mulia premana, larang sagala, ngaranna
cita ni(ng) herang maya ni(ng) larang, cita larang mulia, maya ning herang,
cita herang mayana, mulia larang. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana wiscsa, larang ajnyana, pun. Ini nu
ngawastu na ajnyana, pun. Bijil ti bwana niskala, nu ngawangun sanghyang ha /60r/yu, pun. Daycuhan di pu(n)cak
h(c)ncng di terus na li(ng)lang ni(ng) bwana, ngawayakcun kahanan na kahanan di
wit na h(c)ncng, di terus na langgcng ni(ng) bwana, lain kukuriyakan lain
acina, kena na jatina, cusina, sapuluh wastu premana, mulia larang sagala,
ngaranna aci ni(ng) maya, herang ratna ning larang, aci ning larang, ma /60v/ya
ning herang, aci ning herang, maya ni(ng) larang, tiga katuduh premana, mulia
na eusi bwana, pahi legep sangkep na pawereg suka mi(le)buh (wastu sanghyang
hayu), pahi waya, pamastu sanghyang hayu, pun. Sakitu ngawastuna, ka nu tan
hana, wisesa, larang ajnyana.
49
Ini nu ngawastukeun mijil ti
bwana niskala, /61r/ ngawangun sanghyang ajnyana, dayeuhhan di puncak
le(ng)gang herang na maya, h(e)neng bwana, ngawayakcun kahanan na kahanan, di
w[u]it ning lenggang, ni(ng) herang di terus wekasan ning maya, di tengah
la(ng)geng bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, ngawayakcun kahanan
di nis ning bwana lang /61 v/ geng, di nis na (te)lcngi(ng) sapuluh, wastu premana larang sagala,
ngaranna aci ning lenggang, maya ning herang, aci na lc(ng)gang maya ni(ng)
larang, aci na larang na lenggang maya ning herang, pun.
50
Sakitu pangwastuna, legep
sangkep sa(m)pak suka subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Ka nu tan hana
wise /62r/ sa, larang ning nyana, pun.
Pahi bijil pamastu sanghyang hayu, ngawangun na nyana, di sanghyang ajnyana,
pun. Pahi bijil ti bwana niskala, pun. Daycuhan di terus na lenggang bwana,
ngawayakcun kahanan na kahanana di w[u]it ning herang, sangkana lenggang bwana,
di langgcng ning tu(ng)gal bwana, pun. Lai /62v/n kukuriyakan lain acina, kena
jatina, di niskala, eusina, sapuluh muliya, premana, larang sagala, ngaranna
cita na maya na h(c)neng. Cita maya na herang, cita maya na kuning. Pahi legep
sa(ng)kcp na pangwereg suka subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Sakitu
ngawastuna ka nu tan hana, wise/63r/sa, larang ajnyana, pun.
51
Ini nu ngawastukeun ti terusna
le(ng)gang bwana, ngawangun sanghyang hayu, pun. Pahi mijil ti niskala, lain ti
na para sorga ni(ng) dewata, nu ngawayakcun kahanan ti niskala, jatina, pun. Ja
nu maka sorga dewata, pun. Daycuhan di terusna larang, maya na herang bwana,
ngawaya/63v/keun kahanan na kahanan dina sangkan herang mayana, di
h(c)ncng na la(ng)geng larang ning bwana, pun. Lain kukuriyakan lain acina,
kena jatina, ti niskala, pun. Lusina, sapuluh wastu premana, muliya larang
sagala, pun. Ngaranna herang na maya, aci premana, acina premana, maya ni(ng)
herang, acina ma /64r/ya ning larang. Pahi legep
sa(ng)kep pangwereg [ka] suka kreta subaga nyana, nya(ng)ga sanghyang ajnyana,
pun. Sakitu, ngawastuna, ka nu tan hana, wiscsa, larang ajnyana, pun.
52
Ini[ngJ nu ngawastukcun ti
terus na larang, maya na herang bwana, ngawangun sanghyang hayu, pun. Pahi
miji[l]lan nyana ti niskala, pun. /64v/ Daycuhan di terus bwana, mula ning larang,
pu(n)cak ning herang, pun. Ngawayakcun kahanan na kahanan, di w[w]it ning
bwana, di terus na lc(ng)gang ning larang, di langgeng pu(n)cak ni(ng) herang,
pun. Lain kukuriyakan lain acina, kena, jatina, di niskala. Pahi legep sangkep
na pangwereg suka krcta, subaga nyana, /65r/mulia premana, nya(ng)ga
sanghyang ajnyana, pun. Iiusi[s]na sapuluh, wastu mulia premana, larang sagala,
pun. Ngaranna aci ri maya h(c)ncng, herang na aci maya, [nikj aci na herang,
maya na muliya larang, pun. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, wiscsa, larang
ajnyana, pun.
53
Ini nu ngawastukcun [tc]te/65v/rus
bwana, mula ning larang pu(n)cak ni(ng) herang, pun. Ngawangun sanghyang hayu,
pun. Pahi patitis nyana, ti niskala, pun. Dayeuhhan di bwana larang, maya na
pu(n)cak ning herang, w[u]it tu(ng)gal pawekasan ning ajnyana, niskala, pun.
Ngawayakcun kahanan na kahanan w[u]it ning sangka/66r/n larang mula na
maya, di tengah langgeng ning herang, di niskala, pun.
54
Lain kukuriyakan lain acina,
kena jatina, pun. Pahi legep sa(ng)kep na pa(ng)wereg[a] suka muliya, kreta
pawitra utama premana, nyana, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Lusina,
sapuluh, wastu utama, premana, larang sagal.i, pun. Nga /66v/ranna mutia
citana, h(e)nong. Mutiya cita ning herang. Mutiya cita ni(ng) larang, pun.
Sakitu, ngawastu na ka nu tan hana, wisesa, larang ajnyana, pun.
55
Ini ti bwana larang, mayana,
pu(n)cak ning herang, ngawastukeun sanghyang hayu, ngawa[ng]ngun sanghyang
ajnyana, pun. Ti niskala, pahi niskeun kahanan /67r/ di nis ning bwana,
la(ng)gcng, di nis na (tc)lenging, ka nu leuwih ni larang ajnyana, pun. Pahi
pasra nyana, niskala, tu(ng)gal ajnyana, pun. Sabda padesa, nu wiscsa, legep
tu(ng)gal nyana, ti niskala, ka madiana, ning ajnyana, pun.
56
Sahur nu wiscsa, lamun agcus
titi(s) sowara kreta pasra, tunggal ning ajnyana /67v/hanteu nu
katitenan nyana, ti niskala. Pahi ngawayakcun kahanan di nis ning bwana,
la(ng)gcng di nis (tc)lcnging jati, ti luar, aya leuwih larang kahanan ti
madiya ning tan hana, dina wekas ning tan katuduhhan dina w[u Jit mula
pawekasan ning ajnyana, di adras asra pawekasan ning bwana, dina mu/68r/la,
adras pawekasan ning tan hana, dina luput sangkan pawekasan ning a ajnyana,
pun.
57
Sakitu, kawckasannanna nu siya
tuhu mangun rahayu, nu laksana mawa darma, nu satiya di ajnyana, nu mcunang
hatos sarasa, hamo trcsna di sarira, pun. Daycuhan di buana h(c)neng sunya
kelcng, ti manusa.
58
Ageus /68v/kahusir na
jati, ageus cu(n)duk ka na puhun datang kana tangkal a(m)bu ayah ageus sasra
kreta, palipurna, ning ajnyana, ti a(m)bu ayah, mcunang wisesa, di niskala,
ageus kabercan jagatpramana nyana, wenang satata, wisesa ning ajnyana.
59
Ageus dibaan ka kahanan suka
krcta manglaba-laba, ligar/69r/ nyana, ligar yusa, ajnyana, wenang
wisesa, sakama-kama ning nyana, wenang wisesa, dina bwana, niskala, pun. Ja nu
wenang nya(ng)ga-nya(ng)ga sanghyang ajnyana, nu nyukung ngawangun sanghyang
hayu, kana mulaning tan hana, pun sakitu. Ageus na nu luput tapa, wiscsa
dcu(ng) ajnyana, mulaning darma, sangkan niskala, lunas ta/69v/n hana,
pun.
58
Ini pustaka, bijil ti wit mula, ning tan hana, pun. Nu
tan hana, leuwih lawang ajnyana, pun. Daycuhan di buana h(e)neng, suniya
kclcng, di pigeusan(cun) nyu(k)mana, nyiycun na pustaka, pun./70r/
Sumber :
Sanghyang Tatwa Ajnyana, Teks dan terjemahan oleh : Tien Wartini; Ruhaliah; Mamat Ruhimat; Aditia Gunawan. Diterbitkan atas kerjasama Perpustakaan nasional RI dan Pusat Studi Sunda.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar