NASKAH TI KABUYUTAN KOLEANG CICANGGONG JASINGA "SANGHYANG TATWA AJNYANA"

NASKAH SANGHYANG TATWA AJNYANA

Naskah Sanghyang Tatwa Ajnyana diperkirakan berasal dari Kabuyutan Koleang Jasinga yang tersimpan di Perpustakaan Nasional Republik Indonesia di Jakarta. Naskah ini ditulis di atas daun gebang, dibungkus oleh kotak kayu berwarna merah berukuran 24,5 X 3,7 cm. Naskah ini terdiri dari 70 lampir dan memiliki 4 baris disetiap lampirnya, ditulis dengan menggunakan aksara Buda/Gunung. Bahasa yang digunakan adalah dengan menggunakan bahasa Sunda Kuno sementara teksnya berbentuk prosa. 

Isi Naskah Sanghyang Tatwa Ajnyana : 

01

Ndah warah iyatnakna. Ini na pakccun nu liwat ti raga nu luput ti bayu sabda hidcp. Liwat ti rasa sarira, lcuwih ti hurip, na mingct tutur sang manon, liwat ti atma wiscsa, lcuwih ti aci(n)tya ning nyana ajnyana, lityaning taya.

02

Ini ti nu sakini, nu nuduhan na raga, nu ngaranan bayu sabda hi /lv/dep, nu nycucung ngarcungcu, dcungcun rasa, sarira, hurip na atma, mingct tutur sang manon wiscsa, nu ngaranan sakini. Inya alit bayu sabda hidcp [inya alit bayu sabda hidcp] pun.

03

Ini nu diboga raga, nu mctukcun na bayu sabda hidcp, nu tutur nycucung ngarcungcu, nu maka waya rasa di sarira, nu maka hurip atma, aci alit /2r/ wisesana, pun.

04

Nya ini tu(ng)gal na alit na raga sarira, nu mctukcun na bayu, hamo kabayuan. Nya ini nu nyabda hamo kasabda, nya ini (nu) ngahidcp hamo kahidcp, ini nu ngadcngc hamo kadcngc, ini nu nycucung hamo kajcucung, ini nu karasa hamo karasa, nya ini nu[yj ngahuripan hamo /2v/ kahurip.

05

Tan katuduhan ku alit urang sabwana, inya lita nu maka lita, (nu) ngaranan alit urang sabwana, nu ngaranan urang sajagat tan kcuna, dingaranan inya nu wiscsa, dina alit ning tan katon karcungcu, tan kausap kahidcp, inya nu maka alit ning tan katuduhhan. Pun.

06

Ini pakeeunana /3r/ dina puhun alit tu(ng)gal bayu sabda hidcp. Ini na pakccun alit ning langgcng tutur tc[ng]lcng ning hidcp nis ku sajnyana, pakc mangkatkcun ajnyana ngalcupaskcun nyana alit sang manon. Ini suniya alit ning langgcng sa(ng) manon, tcrusna ti akasa, padang caang, liwat ti rahina sada, hibar caang saluar bwa /3v/ na, luput bcurang caang sadakala, pakc alit ning jcucung di alit hidcp sang manon pakcun ngahusir na jati, nycucu(ng) bwana niskala.

07

Ini pakcun ngahusir a(m)bu ayah ka niskala, pakc alit na nirmala, di alit leupas ning nyana, pakcun ma(ng)kat moksahkcun ajnyana, ja nu maka alit ngalcungit/4r/ kcun nu alit ha(n)tcu nu Icungitcun alit ning ajnyana, pulang dcui ka niskala, alit ning nyana, datang ka tan hana, kana dcsa, lc(ng)gang hcrang linglang, hcning linglang na bwana, cu(n)dukna nyana ka a(m)bu ayah. Pun.

08

Ini pakcun nga(m)pihkcun bumi, nir na bumi ti prctiwi, na raga li(ng)lang muksah ti dunia, suniya la wan taya. Mo/4v/ ksa hilang ta(n)pa sangkan, mcsat muksah hilang ti akasa.

09

Alit ning prctiwi nga(m)pihkcun pangcusi bumi. Alit ning bwana nga(m)pihkcun raga sarira. Alit ning akasa nga(m)pihkeun sirah trcs(na) sari ning bwana. Pada muksahkcun pasa(m)bung niskala, pakcun nga(ng)geuskeun tapa. Pun.

10

Ini pakcun bcncr, pakc alit ning nyana, /5r/ nu maka waya na rasa, angcn-angcn nu mctukeun bayu sabda hidcp dcungcun nu nycucu(ng) ngarcungcu, pakc alit nu alit dina ajnyana, nu luput balik ti prctiwi, liwat waas(pada) ti dunia, suniya lawan taya, nu liwat waaspada, ti bwana lcuwih, balik alit sarira sunya paramarata, biapara waaspada, nu liwa /5v/t ti akasa, nu lcuwih ti pangcusi bumi, nu alit dina turu tanghi, di rahina lawan wcngi, alit nyana nyu(k)mana di ajnyana, nu maka bcncr hidcp tincung angcn- angcn. Dalit ka alit ning nyana, nu tincung alit dalit ka niskala, pakcun hamo sasab ka a(m)bu ayah ka niskala. Pun.

11

Ini /6r/ (a)lit na darma [alit] si(m)pcn ning ajnyana, nya mula ning sabda, sangkan prajnya, alit(a alit] ning hidcp lawan angcn-angcn. Inya nu tan katon karcungcu. Alit ning tan katon karcungcu. Inya alit nu nycucung hamo kajcueung ku nu nycucung. (Inya) alit ning dcngc hamo kadenge ku nu ngadcngc.

12

Inya alit ning bayu hamo /6v/ kabaywan ku bayu. (Inya) alit na sabda hamo kasabda ku nu nyabda. (Inya) alit na hidcp hamo kahidcp ku hidcp. (Inya’) alit na rasa hamo karasa ku nu ngarasa. (Inya) alit na tutur mo katutur ku nu tutur. (Inya) alit na mingct mo kamingctan ku minget.

13

Tu(ng)gal alit ning la(ng)gcng Sang Manon, nuduh ta /7r/ n katuduhhan, alit na nuduh tan katuduh, alit ning langgcng ajnyana, nu luput ti tato ajnyana wiscsa di alit ning tanpa katuduhan. Alit ti nu alit majar ini, tan kaduhuran ku duhur, tan kasoran dcncng sor, tan k(c)na kaloran ku lor, tan k(c)na kakidulan ku kidul, tan (kc)na kakulonan /7v/ ku kulon, (tan kc)na kawctanan ku wetan. Tan (kc)na adoh tan (kc)na (pa)rck. Iya nu wenang ka ga(na)l wenang ka alit. Yata wenang hana wenang tan hana. Luput alit ti langgcng lengis ajnyana, inya ku alit jati, pa(n)dita, niskala, ajnyana. Pun.

14

Ini na pakeeun nu luput ti na alit bayu sabda hidep leuwih lu /8r/ put alit ning atos nyana, wenang tan hana, mangkatkeun ajnyana, alit[a] sarira, ngahilangkeun raga, ngaleungitkeun prctiwi, ngahilangkcun dunia, sunya bwana, moksahkcun akasa, liwat ti katara manusa, malik sarupa alit sarira. Na awak terus herang, na rupa (terus ?), na maya terus dewata. ll(e)neng na lenging te /8v/ rusna nyana, mangkat ti bwana larang, liwat ti katara, tata, dewata, tina sorga hiyang kaleupaseun datang ka terus bwana, mulia sorang, pu(n)cak ni(ng) larang. Liwat ti inya, datang ka terus na larang mayana, herang bwana. Liwat ti inya datang ka terus na le(ng)gang bwana, liwat ti inya dayeuhan, di bwana h(e)neng su /9r/ niya keleng, dipukatkeun ku ti niskala, datang ka pu(n)cak|a] le(ng)gang herang na maya, h(e)neng bwana. Liwat leupas ti inya, datang ka pu(n)cak h(e)neng terus na li(ng)lang bwana, luput leupas sakeng kana, liwat ti na sorga, para tata ning dewata, [hiya] /hiya(ng) kaleupaseun, liwat taya, sake(ng) hana, t[k]eka katara, tata [banuaj bwana niskala. Pa /9v/ hi turun ti niskala, nyungsungan lalakon sang hyang hayu, subaga, nya(ng)ga sanghiyang ajnyana, ha(n)teu tangan la(m)pah [mjasra, ning bwana, aci ti atma wiscsa, na la(ng)geng, na premana, asra ning nyana, atis ti (sa)ri, na rupa muliya jati, lidah na awak premana, mulia rupa, terus alus rupa jati, mulia, sari sanghiyang hayu. Li /10r/ mang maya na hcrang terus bwana, metu sari ruum ti sarira, tutup ruum kumaratna, ruum mahabara, saluar bwana. Jati sa[nu/|rining ajnyana. Agcus ta pahayu jati sanghiyang ajnyana, agcus rasa jati palipurna, purna tis(ti) ti niskala, jati. Nyct les mangkatkcun ajnyana, rasaning nyana, ti niskala. Pat leupas la(m)pah nira. /10v/  Pada wereg la(m)pahhira niskala, ngiringaken nira rasa, agcus ti sari budi jati, suka la(m)pah /O/

15

Ta budi, lumaku budi rahayu, pada sa(m)pak suka subaga, mamarsatia jati premana, pada gculis la(m)pahhira, tumut wastu lituhayu, legep hidcp tu(ng)gal tincung, sampak sabda suka rasa, sati(ng)kah, sakarma, sagcu /llr/i, sapatingtiman, sati(ng)kah, kreta, mulia, wi(n)du ajnyana, sarua sarcananna sasipat la(n)jaran nyana, pada agcus sumamta nyana, sarir(a) nyana, ngawi(n)du sanghyang hayu.

16

Agcus hayu palipurna, pangkat nira luput leupas sakeng bwana, niskala. Pat leupas lenyep [pa] la(m)pahhira. Tcka mangi ning bwana. Tan hana huwus nika /llv/ ka sang pa(n)dita. ti puhun sang pa(n)dita nyieun para nis ti dewa, nis ti dewata, nis ti kasorgaan, nis ti kahyangan, nis ti ajnyana, tina wisesa, sang pa(n)dita. Meunang tutur jati, la(ng)geng suniya nilantara, ning ajnyana, langgeng ning bwana. Pun.

17

Sang pa(n)dita, nu wcnang liwat ti tangkal nu wenang leuwih ti jati, nu /12r/wenang luput ti puhun wenang metukeun wiscsa, ngahilangkeun ajnyana, wenang ning mala, sidi leupas mokta hilang ta(n)pa sa(ng)kan sang pa(n)dita, awor jatina, ka niskala, alit dalit di tan hana, sang pa(n)dita, nu luput ti tan hana, wenang tan hana, ja saw[u]it di mula, ning dadi tan hana. Inya tu sinangguh caduk /12v/ siya utama, daycuhan di pu(n)cak nagara, asra na h(c)ncng, pahi ngamuliakeunna nyana, nu pakeun inya wangsana. [wangsana] Sri le(ng)gang maya, terusna herang, asra na bwana, palangkana, asra ni herang, maya na h(c)neng bwana, palu(ng)guhanana tu(m)pak di madiya pu(n)cak asra terus ning herang, lumarap na awak kadi rupa na maya, ning ajnyana, misu /13r/daan pasra maya, terus na herang bwana.

18

Di hulu niru bwana, pu(n)cakna niru akasa, mu(n)car caang sabwana, metu na se(m)bawa jati. Mijil teja, dilah ning bwana, seda, jati na wangsana, h6rang h(o)ncng sadakala, pun agcus pahi legcp sangkep miguna, na wangsana, pahi siya nu aragcung, pahi siya matang dcsa, nu na(ng)ganan paracita, nu wi /13v/sesa, siya dcung parasorga, kaparekkan na dewata, tina sorga hiyang kapesatan dewata, wiscsa, dina sorga kapesatan, kapesatan ti manusa, ditapa ngabiapara, nu siya mangun hayu, ngahusir sorga ning darma, sanghyang atma wiscsa.

19

Ha(n)teu mu(ng)kur ti wi(n)du rahayu, ha(n)teu liwat ti na kasor /14r/gaan dewata. Dcwa manusa, kawisesa, ku dewata. Dewata jati niskala, nu siya ngawi(n)du bumi, katurahan na ajnyana, mahawisesa, daycuhan di buana, ngagculangnga(n) cun(duk) para sorga. lla(n)tcu nu liwat ti inya, nu siya manggawe tapa. 1 la(n)tcu luput ti sakitu, nu siya ngawi(n)du, mangun rahayu, /14v/ samilang sanghyang atma, dipajar wenang, wiscsa, ha(n)tcu liwat ti tata, hiyang dewata, ti na sorga kahiyang[ng]an.

20

Hegan saurang, liwat ti na kapesatan ti na seda, para tata, ning dewata, liwat ti na kasorgaan leuwih ti na para aci, liwat ti na paracita, mu(ng)gah ti niskala, sadatang /15r/ ka nu wiscsa. Nu wiscsa tuluy miwarang, la(m)pah ka para gculangan pahi ka nusiya, aragcung, ka nusiya, matanggeulangan pahi cu(n)duk mingpulung, daycuhan di cita nagara, asra, wiscsa, daycuhan di cita, geulang nagara asra bwana, daycuhan di pu(n)cak nagara asra na h(c)ncng, daycuhan di cita, mayana, asra ning herang, daycuha /15v/n di cita, nagara asra na h(c)ncng, pahi sa(m)pak tu(ng)gal kreta, sanghyang ajnyana, daycuhan di pu(n)cak lc(ng)gang nagara asra wiscsa, pahi sang ku(m)p(ul) nu mahayu, pahi ku(m)pul nu mi(ng)pulung, ka kadaton nu wiscsa, kadaton sri ma(r)gawi(n)du bwana, na natar, carenang herang, kadi asra omas misah kasilang asra harc /16r/mas buruan terus bwana, hibar natar saluarna, maya na h(c)ncng bwana, herang pala(ng)ka, asraning maya, palu(ng)guhhan jati h(c)ncng, na sadaan asra maya, herang na li(ng)ga teja bwana, dipu(n)cakkan ku dewata, saratna seda premana, ali(ng)-alingan ajnyana, sakitu pang diguna panglungguhhan nu wisesa, ageus ku(m)pul nu ming /16v/pulung, [pa] pahi siya wiscsa, pahi sia, matang desa, ngageulangngan para cita, sahur nu wisesa, mana i(ng) dc(k) ku(m)pul mipulung aing dek maan ahuman ka nu siya arageung, nu wiscsa, samodana, nya(ng)gatakcun na ajnyana, sugan maka susah, ti kahannan nu maka kami modana, ka nu siya arageung, pun ku sabda ing /17r/ayeuna ini, kami me(n)ta, palalun ingu[ng]eunna  kapu(ng)gungan bircungcuh na kapindingan nu maka kami me(n)ta, diiyatnakcun ku na kahiwang-hiwangngan nyana, sabda ing aycuna ini, jaga dapct na lurusan bclot bcncrkcun kurang te(m)beyan lamunna lain balikcun lamunna salah pagahhan kami pun nu ma /17v/ka kami, maan diheueum katitisan sowara, tirta ajnyana, ti madiya ning nyana, ngupadesa nyana, sabda wiscsa, ka nu siya aragcung, [pa] pahi wenang wisesa, sugana ka ngaduluran na rahayu, ka nu siya premana, larang ning nyana, ngajajakcun kana jati, titis sowara pata, ti madiya, pahi ngcusian kreta, premana, utama, mu /18r/lia wi(n)du, sanghiyang hayu, pahi mijilkeun pangasih jati, premana, windu ning ajnyana pahi siya tumitis tu(ng)gal puluh, nu siya matangdesa, papahi wenang wisesa, sakitu nu maka kami modana, ka nu siya para wenang, pun. Sumahur daycuhan di asri na cita, nagara asra wiscsa, tu(ng)gal kreta sa(m)pak samadaya, ka nu /18v/siya aragcung, nema ajnyana, ka nu siya wisesa, narema sabda utama, pu[p]n. Lamun kitu sanghyang sahur, titis sowara pata, kreta sanghyang ajnyana, ti madiya, hayang kawercg tineung tuang hidcp kadulu kasukung kawangun kretasubaga paramarata, satia, pawitra wi(n)du sanghyang ajnyana, sakitu nu ma(ka) kami hulu /19r/n mu(ng)ku kami salah rasa, meunang nyukayan ajnyana, titis sowara pata, ti madiya ngan tu kami hulun lamun kaaku kahaup ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, paksa tu(ng)gal krcta, ti nu wiscsa, pun. Ngajajadikcun na jati, sahur nu wiscsa, mana ai(ng) maan sampak krcta, kana urang sajagat kena sanghya(ng) sahur sa /19v/ kini, mana ai(ng) nyalar ka nu rca, pila(n)cancun ai(ng) suka, sampak tu(ng)gal[a] krcta, ka nu wiscsa, sahur daycuhan di cita, lenggang nagara asra bwana, pun[a]. Kami hulun sangkup ngawi(n)du sanghyang hayu, sampak suka krcta, samadaya, ha(n)teu nu katitenan nyana suka ngadulur ajnyana, tu(ng)gal ka nu wiscsa, ngawi(n) /20r/dukcun sanghyang hayu.

21

Sahur nu wisesa: "lamun ageus wereg legep sangkcp[a| sampak tu(ng)gal samadaya, ageus sa(ng)kup ku(m)pul nu mi(ng)pulung, [pa] pahi wenang wisesa, pahi siya, matang desa, nu siya pahi arageung, ka kadaton nu wiscsa, na kadaton si raga h(e)ncng, wi(n)du na wangun mulia sa­bwana, na bumi terusna h(c)ncng herang /20v/ le(ng)gang na maya, kadi asra ning akasa, na natar carcnang herang, kadi asra homas mirah lumarap, kadi asra ning haremas buruan terus bwana, hibar natar saluarna, maya na h(e)ncng bwana, herang na palaka, asra ning maya, palu(ng)guhan jati h(e)neng, na sadaan asra maya, h6rang lilang, tcja bwana, dipuncakan ku dewata, saratna /21r/ seda premana, ali(ng)- alingngan ajnyana, sakitu pang diguna, na panglungguhhan nu wisesa agcus ku(m)pul nu mi(ng)pulung, pahi siya wenang wisesa, sahur nu wiscsa, ngan tu lamun agcus sangkup sa(m)pak paksa, tu(ng)gal, pun. Ncma sabda nu wiscsa, daycuhhan di cita raga rasa wisesa, pun.

22

Ageus sangkup ku(m)pul nu mi(ng)pu /21v/lung, ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, ngutamakcun sanghyang ajnyana, ngan tu sugan kalawasan gcuing di luar, sugan ha(n)teu katitincungkcun ku urang pun. Gcura pangkatkcun inya na nyana, pun. Mu(ng)gahkcun inya wangsa na pahi tculuan nu nu(ng)guan na kahanan ti manusa, puji ma(ng)katkeun sanghyang atma na nyana aci wisesa, pangka /22r/ t ti bwana, jati suda, datang ka bwana niskala, mu(ng)gah ka bwana, jati tan hana.

23

Sahur nu wiscsa, eboh keh bresih sarira, jati, awak sanghyang ajnyana, na atma aci wisesa, agcus aci rupa jati, ajum alus atis luis duga herang mara maratasan rupa jati h(e)ncng le(ng)gik kasep langgc hajeng pa(n)tcs lituhayu, /22v/terus rupa, na maya jati premana, na busana, terus  herang na maya asra bwana, sabuk na buka hantara, hcusian asra harcmas dipakanan pacar cina, di sisina, pacar keling, di tengah na reka, asra dewata, terus alus h(e)neng tungtung, rabuna herang sagala, disilang ku kekembangan carenang heuleut heuleutna, siang kembang /23r/ masa larang, lita na busana, sapangadeg samatare, pakeun madegkeun ajnyana.

24

Ini na pisalibut terusja] ibun cip(r)uk alus di tungtungna kuwung-kuwung, misisina teja h(e)ni(ng), di tengahna teja warna. 1 iurung, herang, caang siang hibar reu[ji]jeung sembawa, lita pangwi(n)du sanghyang hayu, lita guna, cita maya ci(h)na, nya(m)bungngan pi /23v/ busanaeun /0/

25

Pake tu(m)pak di wangsana, ageus lu(ng)guh wastu wi(n)du sanghyang hayu, lidah pawitra premana, mulia sanghyang ajnyana, na atma aci wisesa, ditu(m)pakeun kana wangsana, pahi deung na rabi kasihhan paminihhan ti niskala, nu nugaan na kahanan masa siya ti manusa, nu ma(ng)ku sanghyang hayu, ma(ng)ka /24r/tkeun sanghyang ajnyana, reungeu dipicahakeun. Sadatang pulang ka tangkal sacu(n)duk datang ka puhun pahi ageus tu(m)pak wangsana, wangsana sri lenggang maya, trerus na herang asra bwana, palangka asra ning herang, maya na h(c)ncng bwana, na palu(ng)guhan tu(m)pak di pu(n)cak madia, asra terus ning herang, awak luma /24v/rap kadi na maya ajnyana na sadaan, asra maya terus na herang bwana, ti hulu ni[ng]ru bwana, pu(n)cakna niru akasa, mu(n)car caang sabwana, metu na se(m)bawa jati, mijil teja dilah nyana ning bwana, suda jati na wangsana, herang h(e)neng nilantara, ning bwana, na wangsana. Tapihna asra ning omas silangna, pamapan asra haremas carcnang /25r/ herang tapihna hibar, reungeu deung sembawa, ti pinggi(r)na dikikitir cakramanik diselang asrana mirah, ti hareupeunna kikiceup premata, asra mas mirah, ti tukangeun tali laya, dikembangan asraning omas, pu(n)cakna asra mirah, rarawisna mirah manik, diselang ku kembang acung, bunga tu(n)jung diruru(n)tuy, h(e)neng tungtu(ng), leutik [kajbeunang /25v/ ngari(ng)git, na kembang wi(n)du larangan, na kembang carenang herang, kadi [majmaya omas pi(n)dah, na sc(m)bawa herang warna, bijil h(c)ncng ti puhunna, lumalarap bitan kilat, bijil sc(m)bawa tina wi(n)du, panglungguhan metu ti sanghyang hayu, bijilna tina ajnyana, pahi b(i)jil na se(m)bawa, sc(m)bawa jati sarira, biya(k)ta alit ning nya /26r/na, nu maka wi(n)du sarira.

26

Ageus genep Iegep sa(ng)kcp na sangkuan pitung surung, na sangkuan asra mirah sagala, [pa]pakcun ngadulur sanghyang hayu, pakcun ngawi(n)dukcun dina puhun, pahi nu siya arageung, papahi wenang wisesa. Sahur nu wiscsa, cboh onam urang mangkat maka pahi paksa tu(ng)gal, tatabcuhan pahi ageu /26v/s kasangkepan, (ra)ga sarira herang h(e)ncng, asra na o(ma)s mirah, goong ku herang h(c)ncng, asra na ta(m)baga sukla, aduan deung omas pirak, dipapon galuga harctal, asra haremas siang, tu(m)pak na carcnang herang hculeut-hculeutna, tatabcuhan pakcun ngawereg, (na) sangkuan lita goong, gangsa tu(ng)gal sara(m)pa /27r/san, panya(m)bung[ngjan nu wiscsa, lcbuhkcuncun dina puhun, pakcun ngawereg wangsana, micahakcun di madiya, lamun nu cu(n)duk ka puhun.

27

Sahur nu wiscsa: cboh onam urang mangkat, bray carcnang herang, na panyawer ka ma(ng)gungngin(g) na wangsana, na panyawer asra mirah deung haremas, nu nyawer sarua kcupac ha(n)tcu pegatna, /27v/ sapanjang jalan lcu(m)pangna wangsana, na panyawer carcnang herang ni(ng)gangna, kaburaan nga(m)par herang, carcnang hculeut-hculcutna, buruan terus na h(e)neng tatapakan asra, na mirah herang lenggang sagala, tu(ng)gul bu(ng)bang kiri kanan, asra eu(n)tcung mirah hinten, ki(ng)kila lcu(m)pang ti hcula, h6rang na payu(ng) niru ka(n)cana, hatcupna (a)sra /28r/ (a) cimaya, herang na mirah saga la, pamapan asra haremas herang kuning suci h(e)neng, herang pu(n)cakna pasiaman, salinar [ma] maya asraning sutra, dipapon omas haremas herang cenang, lumarap kadi helar teka ngora.

28

Brenang ga(ng)sa ditabeuh pa(n)deuri, ga(ng)sa tuluy digenggangkeun, ki(ng)kila ma /28v/ngkat ti kadaton nu wisesa, goong narema sorana gangsa, goong dipipanepuh labung barung, jeung nabeuh babaanan babatakan, turut laun diri(n)dukeun, nu mulang nu(m)pang sorangan, ha(n)teu nu angling anglingan, ngaran babatakanana, agcus kasih pulang geulis, haat kami saja /29r/tina, sorana gangsa ngawereg na wangsana, ngadulur sanghyang hayu, kreta subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, suka sa(m)pak sarcrca, ha(n)tcu nu katit[ig]cnan pahi si(y)a nu aragcung, [pa]pahi wenang wiscsa, nu ngajayak kana mula nu wiscsa, ngahaturkeun kana puhun, agcus luput ti buruan ageung, ngala /29v/lar ka dora larangan, sacunduk ka wangun, ka wi(n)du puhun rahayu. Nu wiscsa tuluy matur, ka hareupcun ka nu siya maka wenang, pahi siya nu aragcung, [pajpahi siya wiscsa, sampak paksa tu(ng)gal krcta ka nu wiscsa, nye(m)bah bakti jati ka hareupeun nyana nyu(k)mana, mrcmanakcun ajnyana, kami hulun ngayo /30r/giakcun sanghyang darma premana aci wiscsa, ka nu siya maka nyana, kana w[u}it mula dadi, ka na jati, kana mula ning nyana, kana tangkal ning ajnyana, cu(n)duk ka puhun sanghyang hayu, datang kana w[u]it dadi, kawekasan ning prctiwi, datang ka tang[ka]kal kawekas ning akasa, datang ka mula wekas ning bwana, datang kana tangkal ka /30v/ wekasan na niskala, datang kana tangkal kawekasan ning tan hana, datang kana tangkal hana. Sadatang (kana) tan hana, cu(n)duk kana puhun luput, kana wekas ning tan katuduhan, w[u]it ning lcuwih sangkan dadi, nu ngayugakcun ajnyana, nu metukeun hana. Sadatang (kana) tan hana, nu ngawayakeun tan hana, ngayuga bwana jati /31r/ niskala, tina ta(ng)kal pawekasan langgeng taya, nihantara ning bwana, tu(ng)gal pawekasan herang Ii(ng)lang, di la(ng)gcng ni(ng) li(ng)lang, linglang di pu(n)cak wekas nihantara ning bwana, dina tan hana, ngaran[na]na nista k(c)lcng.

29

Nu wiscsa pahi deung nu siya arageung, [pa]pahi wenang wisesa, pahi ageus kaharcupeun ngahaturkeun kana puhu /31 v/n ngajayak kana tangkal, kana w[u]it mula dadi, ageus cu(n)duk kana puhun ageus datang kana tangkal ageus kahusir na jati, datang kana mula pasraning ajnyana.

30

Nyahur nu wiscsa, pun, kami hulun ngayogiakeun ajnyana ka harcupeun, sugan waya ti sakini, pitincungeun sanghyang hidcp lamun hcga /32r/n sakini, kami sadu dek ji(m)barran sakitu kami hulun metu sabda ti madia, padesa nyana. Anaking nu wiscsa, sui hawara ji(m)barran kena ai(ng) dek mati(ng)tim ayeuna, aing dek na[da]nya pari(n)tah, sugan ka tuluykeun na da beunang mati(ng)tim ku na ngajajadikeun ngcusian na kahanan na pangasih ti nu siya /32v/ para wenang, pahi siya tu(ng)gal puluh titis krcta sowarajnyana ti madiya, pahi siya matang desa, maka tu(ng)gal sam(p)ak samadaya. Lamun na becct sirihjhjan maka patitis krcta so(wa)rajnyana, kana sanga walu pitu, genep pa(n)ca, kapat tiga, karo tu(ng)gal. Pahi bijil na pangasih, pakcun na ja /33r/ti, diwindukeun pahi ngawayakeun na kahanan, pigcusaneun na pangasih pahi nu siya arageung, maka patitis palinggih jati.

31

Sakitu anaking, nu wisesa, maka puguh nungtung na rahayu, nyahur nu wisesa, narerna a j nya na, mahapremana, pun, kami hulun lamun kitu sanghyang sahur, mu(ng)ku waya, nu ngeunah nyukayan ajnyana, la /33v/mun kitu sanghyang sahur, agcus nungtung na ajnyana, datang ka kami hulun hcgan tu kami ngareungcukcun puguh, gcusan ngawi(n)dukeun sahur sanghyang hidcp. Anaking nu wiscsa, hadc lamun dek ji(m)baran pada siya wenang wiscsa, hcgan tu ai(ng) heula nitah a(m)buwa ngabreseka inya heula. Sahur nu wiscsa, eboh /34r/ keh urang paksa tu(ng)gal ka harcupeun, urang sadu dek ji(m)baran, laku sadu umun jati, nyc(m)bah bakti muncak larang, kaharcupeun ka nu siya maka (d)adi ka nyana. Sahur sanghyang hidcp, hadc ji(m)baran pati(ng)timkcun di luar, pahi siya matang desa, maka patitis palinggih jati, mulah waya nu kasalahan maka pa /34v/hi sa(m)pak suka kreta urang sajagat, kena ai(ng) hayang reujeung, sa(k)ti ning subaga nyangga sanghyang ajnyana, kena aing hayang kadulur kasukung kawangun. Manaing nyarek sakitu, ja hcgan hiji ini, nu pangkat ti manusa, nu mcunang atos- hatos[aJ nyana, ngawakan sanghyang darma, nu ngadongkap ka na /35r/ tangkal nu ngahusir na jati, nu cu(n)duk kana puhun datang kana tangkal w(u]it mula dadi ning ajnyana.

32

Luput ti wi(n)du rahayu, liwat ti desa dewata, tina tata sorga kaleupasan, tan liwat ti na sorga kahyang[ng]an, tina sorga ning dewata, na dc(wa)ta pahi ageus kawis6sa, nu maka (s)usah /35v/sabwana, nu maka rc(n)tag sajagat nu maka reduh sabumi, pahi ageus kagelar, salaran tapa, pakcun ngawastu sa(ng)hyang hayu, ka madiya ka wi(n)du puhun rahayu, sahur nu wisesa, ageus sangkup paksa tu(ng)gal sampak dcngdcng paraspade, krcta urang sajagat hcgan tu urang ngarcungcukcun, agcu /36r/s  nu ngawi(n)dukcun sanghyang hayu, hcgan tu urang mangkc ti luar, ngagaway na kahanan pigcusancun na pangasih.

33

Saageus cu(n)du(k) ka puhun, ageus datang kana ta(ng)kal, ageus kahusir na jati, na sangkan waya beuhcula, ti niskala, na mula sangkan ti tan hana, w[ujit jati, mula way(a) ning ajnyana, nu hur ti /36v/ madiya ning tan hana, nu padcsa ajnyana, ka a(m)buing tan hana jati, w[u]it ning dadi, jati ning prctiwi, mula waya ni(ng) bwana, sangkan waya ning ak(a)sa, a(m)bui(ng) tan hana jati, ngabukti alit na sari ning jati hurip ning bwana, tu(ng)gal prctiwi, lawan akasa, di langgeng ni(ng) tu(ng)gal di kawekasan ni(ng) bwana. Luput prctiwi, lu /37r/ put akasa, luput bwana, luput bcurang luput pcuting, luput cai sadakala, herang lilang, suniya nilantara", langgeng ning bwana, pawekasan ning caang sadakala, h(c)ncng Iinglang, suniya terus ning caang, langgcng nilantara, ning bwana, luput ti langgcng, ti talahantara, suniya lantara, ti bwana, ti owah ni(ng) taya, tu(ng)gal langgcng ning /37v/ taya bwana, di niskala, di tan hana, puhun sanghyang hayu, w[u]it na alit tangkal na nyana, kahanan sanghyang ajnyana, w[u]it ni dadi, patu(ng)galan ning tu(ng)gal [tugal] prctiwi lawan akasa, iya tu(ng)gal ni(ng) ajnyana, pun.

34

Sahur nu scda, sangkan wiscsa, ti madia ning tan hana, nycucung na wangsana, datang na dulur /38r/ sa(ng)kwan tujuh surung, na sangkwan asrana mirah sagala, ti pandcuri na pangwcrcg gangsa rari, ditabcuh dcungcun goong, dipipancmpuh labung. Nu mircungeuh metu cipta ti ajnyana, metu na sabda padesa, tuluy miwarang a(m)buna, tan hana jati, na w[u]it sari ning aci, wfujit jati mula ning ajnyana, leu(m)pang onam husir ka wang /38v/sana, mulah dimaka turun ku maneh, ti manggung na wangsana, mulang dimaka naka natar, nu nema ajnyana, a(m)bu ing tan hana jati, ka harcupeun sanghyang hidcp sadu mere nyaho, sugan kami geura-geura, hangcu-hangcu sasalinger gerek ku pitineungcun hamo rcungcu dcungcun sanghyang hidcp, hcgan tu, eboh /39r/ onam aing ngadulur rahayu, lcu(m)pang onam silihan na wangsana. A(m)bui(ng) miwangsana sarira, palalawas papagah deung darma, dcungcun na anak ajnyana, a(m)buing turun ngahusir na wa(ng)sana, pahi unyut turun nu mahayu sanghyang hayu, pahi datang ka wangsana. Sahur a(m)buing sakini, anaking abet ka dini, sanghya(ng) atma /39v/ ajnyana, aci wiscsa, nema ajnyana, ti puhun sanghyang hayu, sanghyang atma aci wiscsa. Tchcr sadu umun jati bakti nye(m)bah ka harcupcun. ilcgan tu kami bocah, mc(n)ta palalun, kami takut ha(n)tcu nyaho dina tutur, gurulagu. Ilcgan tu padan kami mo nyaho dina ti(ng)kah tatakrama. /40r/Hegan tu nu maka mitakut jarot semang tcuing, sugan dipajarkeun nanggcuhan gunung tanpa tcuing, ngadeuleu panonpoc tanpa serab sugan gcura- geura, sasalinger, lu(n)cat ciung karo langkah, tepak muka balu bahangga, sugan kascbc(l)an kasualan kapapahan kamalangan. Suga /40v/n keuna ku na cakrakala, upadrawa ning ajnyana, hcgan tu sakitu nu maka mc(n)ta, palalun, hcgan tu kami, lamun kajayak la(m)pah di jalan, kami sadulur, nuturkeun sanghyang hayu.

35

Sanghyang atma ageus pa(n)tcg nu sa(ng)gata, ngiyatnakcun na ajnyana. Sahur a(m)buing sakini: "Aing nc(m)balan sabda utama,a /41r/naking sanghyang ajnyana, pihaheun wirang walangati, aing titahan ti madia, silih na wangsana, na wangsana sarira. Anaking, mulah nu dc(k) sala(h) rasa, lain ai(ng) nu nga(n)tcgan ngahcganan tapa, ngawurung[n]an rahayu, ja ai(ng) inyana jati. Anaking gcura onam lugay sila i(n)dit birit tina wi(n)du /41v/ panglu(ng)guhan turun ti ma(ng)gung wangsa[ng]na, tchcr nu mc(n)ta palalun. Sahur a(m)bu ing sakini: "Kboh onam aing ncma, tangan sanghyang ajnyana, mumul di nu turun ka wangun a(m)bu ing miwangsana, sari ning rasa, turun ti cipta sorangan dipangku dihali(m)pukeun na aisan asra maya, sari asri suci jati, /42r/a(m)buing ngala(m)pahkcun suku tangan pahi sa(m)pak nya(ng)ga-nya(ng)ga, subaga sanghyang ajnyana, unyut nu turuta(n) nu ma(ng)ku sanghyang hayu, a(m)buing maan unggah ka bwana, pawckasan ni(ng) s(a)rira, dina tangkal scda ning bwana, ni(ng)galkcun dasakalcsa, ngalaan na dasamala, moocan na rajatamah, dina scda ta(ng) /42v/kal mala, a(m)buing agcus mulangkeun dribiya kala, pangkat ka bwana jati, ka aci ning scda ka(n)cana, herang na tatapakan puncak¹¹⁴ mirah, puncak omas pahi a(m)buing cu(n)duk (k)a wangun nu tuluy asup ka la[r]bur, na miru manik herang cenang, caang siang pu(n)cak na asra haremas hibar reungeu deung sembawa, pahi /43r/a(m)buing lu(ng)guh di labur, cureun hcula, sanghyang ajnyana, nurunkeun tina lahunan, ngalu(ng)guhkeun sanghyang hayu, sa(ng) atma aci wiscsa, dinya gcusan diraratan ngabrcsih sarira jati, ngabrcscka sang atma, aci wiscsa, na caang canc(m)brang herang, tina jati lenggang maya, bijil ti hulu na h(c)neng, bijil tina asra manik na /43v/pani(m)ba salaka mirah sagala.

35

Ini rajah na pakcun moocan na rajatamah saratna. Sara pakcun ngalebur na musuh, pakcun ngaleungitkeun alit mala jati, petukeun ti sarira jati, luputkeun ti rasa, bayu sabda hidep jcucung dcngc tutur sahkeun ti bwana. Ini pamusahkeun maya, ras sa(h) ta mana, ras /44r/ sah ta b(w)ana, ras sah ta mala, ras sah taya, ras sah ratna, ras sa(h) ta hilang, (ras sah) ta leungit.

36

Sahur a(m)buing, cboh onam briseka, sanghyang ajnyana sahur a(m)buing tan hana ratna, pahi [abuing] tan hana maya, anaking cupatan onam busana, ageus sang atma cupat busana, a(m)buing mangku dina panglu(ng)guh /44v/[h]an mi(n)dahkeun dcuuk kana patilasan sanghyang ajnyana, a(m)buing pahi sampak maribuk sah sarira, pahi pahayu, ngawangun sanghyang hayu, sa(m)pak ngararatan na ajnyana, ageus dc(wa)ta, pawinga pawela nyana, herang sarira. Ageus aci rupa jati, lc(ng)gang premana, rupa ni(ng) atma, ageus h(e)ncng rupa jati. Ageus /45r/awak luput rupa, dina kawckasan rupa jati, liwat ti maya na herang h(c)neng. Agcus kapurba nyana, kreta rasa jati palipurna, ning ajnyana. Agcusna sarira wastu jati, mulia jati utama. Agcus premana jati wiscsa. Agcus wastu na jati sanghyang hayu. A(m)buing tan hana jati, pahi a(m)buing tan ha /45v/na ratna, a(m)buing tan hana maya, agcus ngatclcsan nyana, pangkat tina moksahan rajatama, disawer ku asra omas haremas, na panyawer carcnang herang, nga(m)par dina tatapakan mirah. A(m)buing ma(ng)ku tina panuusan. Saasup a(m)bui(ng) ka labur, ngawi(n)dukcun sanghyang hayu. A(m)buing nya(n)ten nyana, sari busana /46r/sanghyang ajnyana dipa(ng)mukakeun. liasana asrana terus ning rasa, herang larang buka lenggang, ma{ma]ya nu rupa premana.

37

Na busana pakcun mangkatkcun ajnyana, ka puhun sanghyang hayu, jati mula ning sarira, ka tangkal ning nyana, kahanan sanghyang ajnyana, dinya w[ujit mula, pawekasan ning dewata.

38

Sahur a(m)bui(ng): "Knam /46v/onam urang ma(ng)kat ageus atma rupa jati palipurna, agcus sari budi jati, agcus rasa budi nyana, agcus wastu budi rahayu, ageus ajnyana, wastu premana, a(m)buing mangkat ti labur maan ngahusir kahanan pawekasan ning tan hana, datang ka madiya ning pawekasan ning ajnyana, dina luput pa/47r/ wckasan ning luput, tina luput tan katuduhan, ti nu nuduh tan katuduh, luput bayu luput hurip, luput asra luput asri, luput atma luput aci, [luput citj luput panas luput tiis, luput hujan luput angin, luput sakcng sunya taya, luput sa /47v/ kcng aditiya, luput sakcng patapaan, luput ning luput, luput bcurang luput pctcng, luput caang sadakala, tina tangkal pawekasan nu maka caang na bwana, tina puhun mula jati ning bwana, sangkan waya pawekasan. Tina puhun luput puhun tan katuduh, ti puhun (sa)ha eta nu nyicu /48r/n puhun, eta nu mijilkcun ajnyana, ti tan han(a) bijil tan hana, dingaranan ku tan hana, eta nu luput dise(ng)guh nyaho ku puhun, pun.

39

A(m)buing pahi cu(n)duk ka puhun ma(ng)ku sanghyang hayu, datang ka tangkal maan sanghyang ajnyana, ka kahanan patu(ng)galan a(m)bu ayah dina luput /48v/pawekasan tan katuduh, ti niskala dina luput mula jati, tina pawekasan ning tan hana, tina tangkal pawekasan ning ajnyana, liwat tina tangkal pawekasan herang linglang, leuwih tina pawekasan h(c)neng linglang liwat tina adras asra pawekasan ni bwana, na langgcng ning pawekasan /49r/nilantara, tina luput pawekasan ling na lcungcu, tina nista mana, pawekasan ning t.m hana, luput ti kahanan na puhun, ja luput ti nu luput magawc luput paratra, warna ni(ng) kahanan nu siya wenang, pahi wiscsa, tata niskala, ti puhun nitipkeun inya di bwana, pun. Saagcus da /49v/ tang ka tangkal, cu(n)duk ka puhun sanghyang darma, datang ka kahanan a(m)bu ayah, nyahur a(m)buing ka hareupeun, pun kami na nyana, pari(n)tah gcui urang ngajajadikeun, pun. Sahur ti puhun a(m)bu gcura lungguhkeun ai(ng) ngadulur rahayu, wi(n)dukcun onam sanghyang hayu, sasangku palipurnakcun sarira maka sa(m)pak su /50r/ baga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana.

40

A(m)buing pahi ageus genep legep sangkep nyukung ngawangun, ngawi(n)dukcun na palu(ng)guhan sangkwan sanghyang hayu, aci ni(ng) hurip sari na h(e)neng, herang na aci sagala, na panyawer aci na sari, herang na rasa sagala, acining atma tu(m)pak[a] di tengah sari na h(e)neng, herang na le(ng)gang sagala /50v/ ageus kapahayu, luput aci rupa jati, ageus kapalipurna keun sanghyang ajnyana, ageus jati wi(n)du sanghyang hayu, ageus disangku dihali(m)pukeun sang atma aci wiscsa, disalin busana jati, terusna h(e)neng herang na maya, herang na asra bwana, ageus disalin busa(na) sanghyang ajnyana, diwi(n)dukeun dideuukeun rcungeu deung /51r/ [deungj na pangasih a(m)bu ayah nu dipisari pawak dwa puluh nu ajnyana premana, larang sagala, na pangwastu ti puhun ngadeuukcun sanghyang hayu, nu ngaskara, teher ngadegkeun pawarang, na pangaskara, ci(h)na cita premana, leuwih na larang, na pawarang ngaranna terusna larang, premana herang na maya tan hana. I I(c)neng na aci herang na maya, /51 v/ premana cita tan hana. I lerang tan hana, premana leuwih na larang. Aci na sari premana, maya na larang. Agcus a(m)bu ayah, ngawastu sanghyang hayu, na kahanan luput tina hurung-herang tina lenggang, linglang tina h(e)ncng linglang, luput tina pawekasan ning bwana, dina bwana nis na (te)lenging jati, di inya pigcusancun na kahana /52r/n nu ti luar, inya luput ti sakitu na kahanan dina luput pawekasan a(m)bu ayah, pun. Ageus ti puhun nu ngawi(n)dukeun di kahanan sahur nu wiscsa, hcgan tu kami nanya ka nusiya aragcung papahi wenang wiscsa, sahur daycuhan di cita nagara asra wiscsa, narema sabda nu wiscsa, hegan tu lamu /52v/n agcus sa(ng)kup ku(m)pul mipulung, sa(m)pak tu(ng)gal samadaya, patitis walang wilis palinggih jati, agcus katiti[s]san kreta sowarajnyana, urang sajagat.

41

Sahur nu wiscsa, cboh onam urang sa(m)pak ngawayakcun na ka(ha)nan pigcusannoun na pangasih, lain kukuriyakan lain aci /53r/kana jatina, di nis ning bwana (tc)lengi(ng) gcusan tan hana, larang ajnyana, ti luar dinya gcusan ngawayakcun na kahanan nu wiscsa, ngawayakcun kahanan asra na h(c)neng, tcrusna la(ng)gcng ning bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena jatina cusina, na pangasih sapuluh nu dipipangawak ajnyana, larang sagala, daycuh /53v/ (ka)hananna inya cita maya ci(h)na cita h(c)ncng, terus na maya kuni(ng), sari ni(ng) ci(h)na, herang na maya premana.

42

Sakitu nu ajnyana premana, pangwa(s)tu nu wiscsa. Daycuhan di cita nagara, asra wiscsa, ngawayakcun kahanan di nis na bwana la(ng)geng, di nis na (te)lenging ngawayakcun kahanan sangkan ning asra, tang /54r/ kal ning waya, terus ning la(ng)gcng bwana, lain kukuriyakan[nj lain acina, kena jatina, cusina, na pangasih sapuluh pangwastu sanghyang hayu, ngaranna, citana premana maya larang. Cita na herang premana lcuwih na larang, sari ning cita, herang na maya, lcuwih na larang.

43

Sakitu, pamastuna, daycuhan /54v/ di cita nagara, asra wiscsa, ka daycuhan nis na (te)lenging, ka nu tan hana, larang ajnyana, dayeuhhan di cita herang nagara, asra bwana, ngawayakcun kahanan sangkan na lenggang wit na mula, asra sangkan langgeng ning bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena jati, eusina, na pangwastu sapuluh /55r/premana, larang sagala, ngaran na cita nis na h(e)neng herang na maya larang. Cita maya premana, sangkan na larang, aci sari maya na h(e)neng, daycuhan di pu(n)cak nagara, asra na h(e)neng, ngawayakcun kahanan sangkan ning pu(n)cak tungtung langgcng ning bwana, sangkan asra, w[u]it na h(c)ncng, lain kukuriyakan lain acina, ke /55v/na jatina, eusina, na pangwastu sapuluh, nu ajnyana, larang sagala, ngaranna cita ning larang, mayana mulia herang, cita nis ning larang, herang na maya larangan. Nis na larang, herang na premana, maya ning larang.

44

Sakitu, ti dayeuhhan di pu(n)cak nagara asra na h(c)neng, pahi waya, na pangwcrcg sarwa waya, tatabeu /56r/han suka karamean sanghyang hayu, ngawastu nu tan hana larang ajnyana, pun.

45

Dayeuhan di cita maya na asra ning herang, ngawayakcun kahanan sangkan na maya, mula ning asra, terus na la(ng)gcng ning herang, lain kukuriyakan lain aci ning kena jatina, eusi sang[sa]kcp wercg sarwa tata /56v/bcuhhan suka karamean sanghya(ng) hayu, pangwastu sapuluh sari sanghyang hayu, pangawak larang sagala, ngaranna cita na larang maya na herang, cita na herang, maya na larang, cita ning maya premana, nu herang ni(ng) larang, pun.

46

Sakitu pamastuna, di nu tan hana larang ajnyana, pun. Daycuhan di cita /57r/nagara, asra na h(e)neng, ngawakeun kahanan di nis ning bwana la(ng)gcng, di nis na (tc)lcnging, na kahanan sangkan herang ni(ng) asra, w[u]it mula na h(c)neng deung langgeng ning terus na h(c)neng, lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, aci na pangwastu sapuluh pangawak premana, larang sagala, pahi wayakeuna pangwercg tatabcuhan suka ka /57v/ramcan sanghyang hayu ,pun. liusina sari pangngasih, ngaranna sari ning cita, maya na larang, lcuwih ni(ng) herang sari ning herang, lcuwih ning maya na larang na h(e)neng, sari ning larang, lcuwih mayana ning herang, pun.

47

Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, larang ajnyana, pun. Daycuhan di pu(n)cak herang nagara asra wiscsa, ngawaya /58r/ keun kahanan na kahanan mula ni(ng) taya, sa(ng)kan na lc(ng)gang, di terus na h(e)ncng, di la(ng)geng ning bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, pahi sangkepna pangwercg tatabcuhan suka karamean pangwi(n)du sanghyang hayu, hayu pangwastuna, sapuluh premana, larang sagala, ngaran cita le(ng)gang ning maya, cita sari ning /58v/premana, herang maya ning larang, aci Sanghyang Tatwa Ajnyana ni(ng) rasa, premana, maya ning herang. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, wisesa, larang ajnyana, pun. Ini nu ngawastukeun mijil ti bwana tan hana, nu ngawangun sanghyang hayu, pun.

48

Ini sangkan hana, w[u]it pawekasan ni(ng) ajnyana, biya(k)ta (u)padesa, wekas ning sabda /59r/ Ini dayeuhan bwana, buana sangkan niskala, ngawayakcun kahanan na kaha(nan) mula ni lc(ng)gang, terus ning herang, di sangkan nilantara, langgcng ning bwana, di niskala, lain kukuriyakan lain acina kena jatina, pahi legep sangkep wereg suka karamen, mi(lc)buh wastu sanghyang hayu, pamastuna, sapuluh /59v/mulia premana, larang sagala, ngaranna cita ni(ng) herang maya ni(ng) larang, cita larang mulia, maya ning herang, cita herang mayana, mulia larang. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana wiscsa, larang ajnyana, pun. Ini nu ngawastu na ajnyana, pun. Bijil ti bwana niskala, nu ngawangun sanghyang ha /60r/yu, pun. Daycuhan di pu(n)cak h(c)ncng di terus na li(ng)lang ni(ng) bwana, ngawayakcun kahanan na kahanan di wit na h(c)ncng, di terus na langgcng ni(ng) bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena na jatina, cusina, sapuluh wastu premana, mulia larang sagala, ngaranna aci ni(ng) maya, herang ratna ning larang, aci ning larang, ma /60v/ya ning herang, aci ning herang, maya ni(ng) larang, tiga katuduh premana, mulia na eusi bwana, pahi legep sangkep na pawereg suka mi(le)buh (wastu sanghyang hayu), pahi waya, pamastu sanghyang hayu, pun. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, wisesa, larang ajnyana.

49

Ini nu ngawastukeun mijil ti bwana niskala, /61r/ ngawangun sanghyang ajnyana, dayeuhhan di puncak le(ng)gang herang na maya, h(e)neng bwana, ngawayakcun kahanan na kahanan, di w[u]it ning lenggang, ni(ng) herang di terus wekasan ning maya, di tengah la(ng)geng bwana, lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, ngawayakcun kahanan di nis ning bwana lang /61 v/ geng, di nis na (te)lcngi(ng) sapuluh, wastu premana larang sagala, ngaranna aci ning lenggang, maya ning herang, aci na lc(ng)gang maya ni(ng) larang, aci na larang na lenggang maya ning herang, pun.

50

Sakitu pangwastuna, legep sangkep sa(m)pak suka subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Ka nu tan hana wise /62r/ sa, larang ning nyana, pun. Pahi bijil pamastu sanghyang hayu, ngawangun na nyana, di sanghyang ajnyana, pun. Pahi bijil ti bwana niskala, pun. Daycuhan di terus na lenggang bwana, ngawayakcun kahanan na kahanana di w[u]it ning herang, sangkana lenggang bwana, di langgcng ning tu(ng)gal bwana, pun. Lai /62v/n kukuriyakan lain acina, kena jatina, di niskala, eusina, sapuluh muliya, premana, larang sagala, ngaranna cita na maya na h(c)neng. Cita maya na herang, cita maya na kuning. Pahi legep sa(ng)kcp na pangwereg suka subaga, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Sakitu ngawastuna ka nu tan hana, wise/63r/sa, larang ajnyana, pun.

51

Ini nu ngawastukeun ti terusna le(ng)gang bwana, ngawangun sanghyang hayu, pun. Pahi mijil ti niskala, lain ti na para sorga ni(ng) dewata, nu ngawayakcun kahanan ti niskala, jatina, pun. Ja nu maka sorga dewata, pun. Daycuhan di terusna larang, maya na herang bwana, ngawaya/63v/keun kahanan na kahanan dina sangkan herang mayana, di h(c)ncng na la(ng)geng larang ning bwana, pun. Lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, ti niskala, pun. Lusina, sapuluh wastu premana, muliya larang sagala, pun. Ngaranna herang na maya, aci premana, acina premana, maya ni(ng) herang, acina ma /64r/ya ning larang. Pahi legep sa(ng)kep pangwereg [ka] suka kreta subaga nyana, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Sakitu, ngawastuna, ka nu tan hana, wiscsa, larang ajnyana, pun.

52

Ini[ngJ nu ngawastukcun ti terus na larang, maya na herang bwana, ngawangun sanghyang hayu, pun. Pahi miji[l]lan nyana ti niskala, pun. /64v/ Daycuhan di terus bwana, mula ning larang, pu(n)cak ning herang, pun. Ngawayakcun kahanan na kahanan, di w[w]it ning bwana, di terus na lc(ng)gang ning larang, di langgeng pu(n)cak ni(ng) herang, pun. Lain kukuriyakan lain acina, kena, jatina, di niskala. Pahi legep sangkep na pangwereg suka krcta, subaga nyana, /65r/mulia premana, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Iiusi[s]na sapuluh, wastu mulia premana, larang sagala, pun. Ngaranna aci ri maya h(c)ncng, herang na aci maya, [nikj aci na herang, maya na muliya larang, pun. Sakitu ngawastuna, ka nu tan hana, wiscsa, larang ajnyana, pun.

53

Ini nu ngawastukcun [tc]te/65v/rus bwana, mula ning larang pu(n)cak ni(ng) herang, pun. Ngawangun sanghyang hayu, pun. Pahi patitis nyana, ti niskala, pun. Dayeuhhan di bwana larang, maya na pu(n)cak ning herang, w[u]it tu(ng)gal pawekasan ning ajnyana, niskala, pun. Ngawayakcun kahanan na kahanan w[u]it ning sangka/66r/n larang mula na maya, di tengah langgeng ning herang, di niskala, pun.

54

Lain kukuriyakan lain acina, kena jatina, pun. Pahi legep sa(ng)kep na pa(ng)wereg[a] suka muliya, kreta pawitra utama premana, nyana, nya(ng)ga sanghyang ajnyana, pun. Lusina, sapuluh, wastu utama, premana, larang sagal.i, pun. Nga /66v/ranna mutia citana, h(e)nong. Mutiya cita ning herang. Mutiya cita ni(ng) larang, pun. Sakitu, ngawastu na ka nu tan hana, wisesa, larang ajnyana, pun.

55

Ini ti bwana larang, mayana, pu(n)cak ning herang, ngawastukeun sanghyang hayu, ngawa[ng]ngun sanghyang ajnyana, pun. Ti niskala, pahi niskeun kahanan /67r/ di nis ning bwana, la(ng)gcng, di nis na (tc)lenging, ka nu leuwih ni larang ajnyana, pun. Pahi pasra nyana, niskala, tu(ng)gal ajnyana, pun. Sabda padesa, nu wiscsa, legep tu(ng)gal nyana, ti niskala, ka madiana, ning ajnyana, pun.

56

Sahur nu wiscsa, lamun agcus titi(s) sowara kreta pasra, tunggal ning ajnyana /67v/hanteu nu katitenan nyana, ti niskala. Pahi ngawayakcun kahanan di nis ning bwana, la(ng)gcng di nis (tc)lcnging jati, ti luar, aya leuwih larang kahanan ti madiya ning tan hana, dina wekas ning tan katuduhhan dina w[u Jit mula pawekasan ning ajnyana, di adras asra pawekasan ning bwana, dina mu/68r/la, adras pawekasan ning tan hana, dina luput sangkan pawekasan ning a ajnyana, pun.

57

Sakitu, kawckasannanna nu siya tuhu mangun rahayu, nu laksana mawa darma, nu satiya di ajnyana, nu mcunang hatos sarasa, hamo trcsna di sarira, pun. Daycuhan di buana h(c)neng sunya kelcng, ti manusa.

58

Ageus /68v/kahusir na jati, ageus cu(n)duk ka na puhun datang kana tangkal a(m)bu ayah ageus sasra kreta, palipurna, ning ajnyana, ti a(m)bu ayah, mcunang wisesa, di niskala, ageus kabercan jagatpramana nyana, wenang satata, wisesa ning ajnyana.

59

Ageus dibaan ka kahanan suka krcta manglaba-laba, ligar/69r/ nyana, ligar yusa, ajnyana, wenang wisesa, sakama-kama ning nyana, wenang wisesa, dina bwana, niskala, pun. Ja nu wenang nya(ng)ga-nya(ng)ga sanghyang ajnyana, nu nyukung ngawangun sanghyang hayu, kana mulaning tan hana, pun sakitu. Ageus na nu luput tapa, wiscsa dcu(ng) ajnyana, mulaning darma, sangkan niskala, lunas ta/69v/n hana, pun.

58

Ini pustaka, bijil ti wit mula, ning tan hana, pun. Nu tan hana, leuwih lawang ajnyana, pun. Daycuhan di buana h(e)neng, suniya kclcng, di pigeusan(cun) nyu(k)mana, nyiycun na pustaka, pun./70r/

 


Sumber :

Sanghyang Tatwa Ajnyana, Teks dan terjemahan oleh :  Tien Wartini; Ruhaliah; Mamat Ruhimat; Aditia Gunawan. Diterbitkan atas kerjasama Perpustakaan nasional RI dan Pusat Studi Sunda.